محمد احمدی مدير امور مجلس دبيرخانه شورايعالی مناطق آزاد تجاری-‌صنعتی و ويژه اقتصادی در یادداشتی نوشت: مناطق آزاد تجاری-‌صنعتی و ویژه اقتصادی در دولت تدبیر و امید به ویژه در دوره دوم، سعی در افزایش توان تولید داخلی، جلب و جذب سرمایه‌های جدید، بهبود فرآیندهای عملکردی و یکپارچه‌سازی خدمات و توسعه صادرات کالا به بازارهای هدف داشته‌اند.

نزدیک به سه دهه پیش شاهد تصویب قوانین و مقررات مناطق آزاد در مجلس شورای اسلامی و دولت جمهوری اسلامی و جانمایی سه منطقه کیش‌، قشم و چابهار برای این پروژه مهم اقتصادی بودیم‌. بعد از جزیره کیش که به دلیل اقدامات جزئی رژیم گذشته دارای زیر‌ساخت بسیار محدود بود؛ مناطق قشم و چابهار تقریبا فاقد هرگونه امکانات، تاسیسات و زیرساخت‌های مورد نیاز جهت بهره‌برداری کاربری‌های مندرج در اهداف مناطق آزاد یعنی تولید، مونتاژ، پردازش کالا، صادرات‌مجدد و حتی امور بازرگانی و تجاری بود.

پس از توافق ایران با شش قدرت جهانی، همگان امیدوار بودند که گشایش‌های برجام در برخی حوزه‌های اقتصادی خودنمایی کند؛ اما در همان زمان مقامات دولتی و کارشناسان اعلام کردند که مدتی طول می‌کشد تا آثار برجام در اقتصاد ایران نمایان شود، در حالی که تصور بر این بود روند شکل‌گیری فعالیت‌های جدید اقتصادی ایران در عرصه بین‌المللی و اجرای توافقات از سوی طرف‌های غربی با سرعت مناسب‌تر و بیشتری انجام گیرد.

در این روزها در رسانه‌های ملی و منطقه‌ای، دو تیتر با هم گفت‌وگو داشتند؛ تیتر اول: «کیش، کرونا را مات کرد» و تیتر دوم: «کیش، مات کرونا شد».

فراهم آوردن انواع پيوندها و ارتباط‌هاي مفيد با اقتصاد داخلي و بين‌المللي ازجمله كاركردهاي مهم مناطق آزاد كشور است.

مناطق آزاد می‌توانستند بسیار فعال‌تر و پویاتر از وضعیت فعلی خود باشند، مناطقی که ایجاد شدند تا به دور از قوانین محدود کننده سرزمین اصلی‌، تجارت و اقتصاد آزاد‌، ایجاد بازارهای پولی و مالی جهانی، تولید به صرفه و گردشگری مدرن را در آنجا تجربه کنیم‌.

27سال پیش، قانون چگونگی اداره مناطق آزاد با هدف رهایی فعالین اقتصادی از بوروکراسی‌های پیچیده اداری سرزمین اصلی تصویب شد و در ماده‌13 آن قانون، همه فعالان اقتصادی و شاغلین در سازمان‌ها و دستگاه‌های مستقر در محدوده مناطق آزاد را از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع مالیات‌های مستقیم معاف نمود.

دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در واکنش به انتشار شايعاتي مبني بر «واگذاري بخش‌هايي از سواحل جنوبي كشور و جزيره كيش به چینی‌ها» توضیحاتی ارائه کرد.

در تاریخ 3‌دهه‌ای فعالیت مناطق آزاد در عرصه اقتصاد ملی و از زمانی که قانون مناطق آزاد در سال‌72 و سپس در سال‌86 بازنویسی و جهت اعمال از سوی رئیس مجلس به دولت ابلاغ گردید؛ تاکنون آنچه در انتقاد از مناطق آزاد در عرصه رسانه‌ای، سیاسی و کارشناسان مطرح می‌شد، حول اتهاماتی چون سکوی قاچاق و واردات شدن و انتقاد به عدم دستیابی به اهداف متمرکز بود. انتقاداتی که عملکرد مناطق را در دستیابی به اهداف قانونی و شیوه‌نامه‌ای که مناطق باید براساس آن عمل می‌کردند، مورد توجه قرار می‌داد.

معاون اول رئیس‌جمهور با رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم دیدار کرد.

فراکسیون مناطق آزاد صنعتی-‌تجاری و ویژه اقتصادی تشکیل و پاشایی رئیس و بندپی سخنگو شد.

سال‌هاست که مناطق آزادی‌ها که شامل مدیران و مسئولین سازمان‌ها، سرمایه‌گذاران و فعالین اقتصادی و همچنین مردمان بومی می‌شود، از دخالت‌های دستگاه‌های سرزمین اصلی در امور این مناطق گلایه‌مند هستند. از سوی دیگر منتقدین نیز به دلایل و بهانه‌های گوناگون، عملکرد و کارکرد مناطق آزاد کشور را زیر سوال می‌برند و تمام اتهامات و مشکلات را به این مناطق نسبت می‌دهند.