استمرار مسیر شکوفایی اقتصادی ارس در سال جهش تولید

به گزارش اخبار آزاد مناطق، منطقه آزاد، قلمرو معینی از سرزمین اصلی است که در آن، تجارت آزاد با سایر نقاط جهان با قوانین خاص و متفاوت از سرزمین اصلی مجاز شناخته شده است. این مناطق با ایجاد مشوق‌ها و معافیت‌های متنوع سعی دارند که سرمایه‌گذاری خارجی را جذب و آن را در تولید کالاهای صادراتی مورد استفاده قرار دهند. سپس با صادرات این کالاها کشور از آثار و مزایای مثبت صادرات و تجارت نظیر ایجاد اشتغال، رشد اقتصادی و توسعه منطقه‌ای برخوردار کنند. بنابراین نمی‌توان از تاثیر بسزای مناطق آزاد بر توسعه روابط بین‌المللی به راحتی گذشت.

با وجود سپری شدن نزدیک ۳۰سال از عمر مناطق آزاد در ایران، تامین زیرساخت‌های عمرانی و سرمایه‌گذاری هنوز، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مسئولین و فعالین اقتصادی این مناطق می‌باشد و آنان مجبور هستند توسعه زیرساخت‌های عمرانی را در اولویت سرمایه‌گذاری‌های سازمان قرار دهند. البته این شرایط  دقیقا برعکس شرایط مناطق آزاد موفق دنیا است؛ به دلیل اینکه معمولا در آنها، از طریق بودجه ملی زیرساخت‌های ضروری برای ایجاد منطقه آزاد اقتصادی تامین می‌شود و پس از آن با ساختارسازی اداری، آموزش نیروی انسانی و ایجاد حداکثر تعامل بین نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط، قلمروی را به عنوان منطقه آزاد تجاری-صنعتی اعلام می‌کنند.

اما مهم‌ترین مشکل در تامین زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد، تامین مالی آنها است؛ و یک موضوع دیگر نیز وجود دارد که به شدت در عملکرد سازمان‌های مناطق آزاد تاثیر‌گذار است و آن وجود ظرفیت‌های اقتصادی چندبعدی در مناطق آزاد و ضرورت ایجاد و حفظ هارمونی و تعادل در تامین زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری در هر یک از این ظرفیت‌های متنوع است به طوری که بتوان بخش‌های مختلف توسعه اقتصادی را همگام با هم به پیش برد و از توسعه نامتوازن و ناهنجار جلوگیری نمود.

خوشبختانه در این ارتباط منطقه آزاد ارس علی‌رغم برخورداری از ظرفیت‌های رشد اقتصادی بدیع و منحصربه‌فرد، در حوزه‌های صمنت، کشاورزی، تجارت، ترانزیت، گردشگری، آموزش عالی و اقتصاد دانش‌بنیان، به خاطر داشتن اسناد توسعه‌ای راهبردی مفصل و منطقی از اوان تاسیس این منطقه سرمایه‌گذاری ضروری در زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری را متناسب با اقتضای توسعه و زمان به پیش برده و هر سال نیز در فصل بودجه‌بندی، تعیین بودجه‌های عمرانی مطلوب و واقعی به بخش زیرساخت‌های عمرانی یکی از مطالبه‌های اولیه و اصلی مدیریت کلان منطقه آزاد ارس می‌باشد.

در این راستا، سال‌۱۳۹۸ سال بسیار خوبی برای منطقه آزاد ارس از جهت تامین ۱۰۰درصدی بودجه عمرانی و هزینه‌کرد آن در پروژه‌های مختلف منطقه در راستای حفظ جریان توسعه زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری است. امروز ارس دارای سایت‌های متعدد صنعتی، کشاورزی، گردشگری، ورزشی، ترانزیتی، تجاری، های‌تک و دانش‌بنیان می‌باشد که تامین زیرساخت‌های اساسی آنها در قالب راهبرد اقتصاد مقامتی، جهش تولید و درونزایی و برونگرایی بسیار مهم و اساسی است.

این اقدامات مهم و اساسی در مسیر توسعه اقتصادی وقتی انجام گرفته که به دلایل متعدد شاهد تحدید منابع درآمدی سازمان‌های مناطق آزاد هستیم و به دلایل شرایط متحول شونده هزینه‌های جاری نیز دارای نوسان مطلوبی نبوده است و یقینا در این وضعیت تامین حداکثری بودجه عمرانی یعنی حداکثر انضباط مالی در سیستم، دوراندیشی مدیریت کلان سازمان  و تلاش سیستم برای حفظ جریان توسعه اقتصادی فارغ از شرایط محیطی ویژه است و این اراده مثبت، اراده مشترک و جمعی سازمان و بخش خصوصی مستقر در منطقه آزاد ارس می‌باشد.

رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس:

هزینه‌کرد ۸۴۰میلیارد ریالی در زیرساخت‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری ارس

علی‌رغم محدود شدن منابع درآمدی سازمان، با تامین ۱۰۰درصدی بودجه عمرانی در سال‌۱۳۹۸، مبلغ ۸۴۰میلیارد ریال در زیرساخت‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری ارس هزینه شده است.

در تمام ۶برنامه توسعه اقتصادی کشور

همیشه جداول مربوط به پروژه‌های عمرانی کشور از جایگاه خاصی برخوردار بوده، ولی در مدیریت تامین بودجه در اغلب اوقات و در اغلب دولت‌ها تامین بودجه عمرانی کشور با اما و اگرهای زیادی مواجه شده است و حتی در شرایطی که دولت‌ها با پایین آمدن بودجه نفتی دچار کسری بودجه می‌شدند، به دلایل زیادی حذف ردیف بودجه پروژه‌های عمرانی و عدم تحقق بودجه پروژ‌ه‌های عمرانی یکی از دم‌دست‌ترین سیاست‌های مدیران دولت بوده است و نشانه این موضوع، انبوهی از پروژه‌های عمرانی نیمه تمامی است که در جای جای کشور قابل مشاهده است؛ به طوری که گاها حتی سرمایه‌گذاری اولیه هم دچار فرسایش غیرقابل جبرانی در اثر مرور زمان شده و یا شرایط محیطی عوض شده و پروژه نیازمند بازتعریف است.

اما در منطقه آزاد تجاری-‌صنعتی ارس تحت مدیریت مهندس محسن نریمان، تامین بودجه بخش عمران و زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری نه یک ضرورت، بلکه یک استراتژی غیرقابل چشم‌پوشی است و مسیر تدوام توسعه به همین امر مهم بستگی دارد.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس با تاکید بر این نکته مهم می‌گوید: سال‌۱۳۹۸ تلاش کرده‌ایم با ایجاد انضباط مالی؛ هزینه‌های بخش عمرانی سازمان و پروژه‌های زیرساختی در دست اقدام، با تامین ۱۰۰درصدی بودجه مصوب‌شان همراه گردد و هدف ما در این اقدام، حمایت تمام قد از مسیر شکوفایی اقتصادی منطقه آزاد ارس و همراهی با پیمانکاران عمرانی بود.

وی در مورد اولویت‌های اساسی توسعه زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری ارس نیز عنوان می‌کند: استفاده بهینه از ظرفیت‌های اقتصادی منطقه در کنار توانمندسازی واحدها فعال موجود در سایت‌های صنعتی، مهم‌ترین اولویت ما در تامین زیرساخت‌های عمرانی حوزه صنعت است و در این راستا پروژه‌هایی نظیر قرارداد تهیه و نصب تجهیزات خط ۱۳۲کیلوولت دو مداره سایت صنایع سنگین و قرارداد خرید، بسته‌بندی، بارگیری، حمل و نقل و تخلیه یک دستگاه پست سیار در سایت صنایع سنگین را با هدف بالا بردن توان واگذاری برق برای واحد‌های خاص را پیگیری می‌کنیم. همچنین در سایت صنعتی فاز‌۱و۲ پروژه اجرای سیویل، تکمیل عملیات آماده‌سازی مسیرهای ارتباطی این دو فاز را با شرکت سپید راه بهسازان در حال اجرا داریم و نیز در این دو فاز صنعتی(۱و۲) به دلیل اشباع ظرفیت واگذاری خطوط برق به واحدهای صنعتی، پروژه احداث خط ۲۰کیلوولت را در حال برنامه‌ریزی و پیگیری هستیم.

در ارتباط با دیگر زیرساخت‌های صنعتی‌ترین منطقه آزاد ایران نیز رئیس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ارس می گوید: ما می‌خواهیم نیازمندی به گاز را در این منطقه تا چندین سال تامین کنیم و در این راستا علاوه بر دو ایستگاه‌CG50000 موجود در منطقه در تلاش هستیم یک دستگاه ایستگاه‌CG50000 دیگر را نیز در ناحیه قره‌برون طراحی و اجرا نماییم. در زمینه آبرسانی و نیز مدیریت پسماندهای صنعتی و خانگی هم پروژه‌هایی گوناگونی برای آبرسانی به محیط‌های مسکونی و اقتصادی منطقه آزاد ارس پیگیری می‌کنیم و تصفیه خانه ۶۵۰۰مترمکعبی ارس نیز اخیرا به بهره‌برداری رسیده است. همچنین تعداد ۱۵۰فقره انشعاب آب و فاضلاب در فاز صنعتی صنایع پاک و های‌تک واگذار شده است و یک باب مزن ۵۰۰۰متر مکعبی، شیرخانه‌ها، کلرزنی، نگهبانی و حصارکشی و خط انتقال در سال‌۱۳۹۹ ایجاد خواهد شد.

در کنار تامین زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری حوزه صنعت در حوزه کشاورزی نیز مسئولین منطقه آزاد ارس به گفته مهندس نریمان در تلاش هستند ضمن نوسازی و توسعه زیرساخت‌های سایت‌های باغی و گلخانه‌ای ارس، ظرفیت‌های جدید کشاورزی را نیز شناسایی و تامین زیرساخت به ویژه در حوزه گلخانه نمایند.

در حوزه زیرساخت‌های شهری و معابر عمومی نیز منطقه آزاد ارس می‌خواهد با عنایت به ظرفیت‌های گردشگرپذیری این منطقه خصوصا در ایام خاص سال، با طراحی و اجرای پروژه‌های کمربندی (بای‌پس) جریان ورود و خروج مسافر به منطقه را مدیریت نماید و در این راستا پروژه‌‌هایی نظیر عملیات اجرای دو دستگاه میدان هم‌سطح و پل دره‌دیز حدفاصل کمربندی و جاده کلیسا و عملیات اجرای پل ارتباطی شهرک امیر‌المومنین به سایت ویلایی و گردشگری را پیگیری می‌کند.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس همچنین با تاکید بر اهمیت حضور ارس در کریدورهای ترانزیتی بین‌المللی شمال-جنوب و شرق-‌غرب عنوان می‌کند که این منطقه در حوزه ترانزیت داخلی و خارجی پروژه‌هایی نظیر تکمیل باند دوم مسیر جلفا-تبریز، عملیات اجرایی مسیر ارتباطی ایووغلی-گردیان، پروژه ریلی جلفا-نوردوز-اصلاندوز و جلفا-‌چشمه‌ثریا را پیگیری می‌کند که بخشی از آنها در حال اجرا و بخشی نیز در دست مطالعه و برنامه‌ریزی می‌باشد.

به گفته رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس، این منطقه در غنی‌سازی زیرساخت‌های حیات اجتماعی نیز به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی توسعه اقتصادی-اجتماعی، پروژه‌های متعددی را برنامه‌ریزی و در حال اجرا دارد که از آن‌جمله می‌توان به عملیات آماده‌سازی معابر دهکده ورزش ارس، احداث سالن ورزش چندمنظوره در خداآفرین و زمین چمن مصنوعی روستای سیلگرد اشاره نمود.

نتیجه‌گیری

به نظر می‌رسد منطقه آزاد ارس برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های عمرانی و زیربنایی خود عزم جزمی دارد و در این مسیر همان طور که عنوان شد، محدودیت منابع درآمدی و مالی هم نمی‌تواند به این عزم مبارک خلل وارد کند و این دستورکار نه تنها در زون مرکزی این منطقه یعنی در زون جلفا در حال پیگیری است، بلکه در زون نوردوز به عنوان هاب ترانزیت زمینی اوراسیا نیز ارس می‌خواهد زیرساخت‌های یک مجتمع ترانزیتی بین‌المللی را طراحی و اجرا نماید.

حوزه اوراسیا نه تنها برای تقویت بخش ترانزیت ارس یک حوزه راهبردی است، بلکه این منطقه می‌تواند بازار بسیاری از صنایع مستقر در فازهای صنعتی ارس را تامین نماید و در این راستا مرز زمینی نوردوز به عنوان تنها مرز زمین ایران با اتحادیه اوراسیا، موقعیت ویژه‌ای دارد.

در زون قلی‌بیگلو و خداآفرین نیز منطقه آزاد ارس در تلاش است هم در حوزه صنایع پاک و تبدیلی و هم در حوزه کشاورزی با همراهی مردم بومی منطقه قدم‌های خوبی را بردارد، اما باز هم در این جا مشکل پول و بودجه نیست، بلکه مشکل اصلی که می‌تواند در توسعه زون‌های‌۳ و ۴ ارس بروز کند، مبهم بودن استراتژی و فرآیندهای توسعه و نیز نداشتن حمایت و سرمایه  اجتماعی قوی است. حمایت اجتماعی در این منطقه نیز فقط با ترسیم صادقانه ابعاد بسیار متحول کننده توسعه مدرن بخش کشاورزی این منطقه و تاثیر آن بر سطح رفاه و معیشت عمومی قابل تحصیل است و در این مسیر مراجع اجتماعی و رسانه‌ها می‌توانند به سازمان منطقه آزاد ارس کمک کنند.

یقینا سازمان منطقه آزاد ارس با توجه به اهمیت آماده‌سازی زیرساخت‌های نهادی، قانونی و فیزیکی توسعه اقتصادی؛ تامین ۱۰۰درصدی بودجه پروژه‌های عمرانی را مانند سال‌۱۳۹۸ متقبل خواهد شد.