مناطق آزاد، پایلوت اجرای طرح‌های عظیم اقتصادی در کشور

ظرفيت‌سازي براي مناطق آزاد ازجمله مهم‌ترين فرصت‌های اقتصادي كشور در جهت جذب سرمايه‌گذاري خارجي است. با توجه به فرصت‌هاي مناسبي كه براي تحول در اقتصاد كشور وجود دارد، رصد كردن تحولات بين‌المللي و فرصت‌هاي ناشي از آن، از اهميت خاصي برخوردار است.

به گزارش اخبار مناطق آزاد، بر این اساس‌، می‌توان از فرصت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد با هدف جذب سرمایه‌گذاری بهره‌ گرفت. مناطق آزاد تجاری-‌صنعتی فرصت بزرگی برای توسعه اقتصاد کشور محسوب می‌شوند. نقشه‌راه این مناطق در عمل توجه به صادرات، جذب گردشگری، پایلوت اجرای طرح‌ها و ایجاد بانک‌های خارجی است.

ذکر این اولویت‌ها نشان می‌دهد که تاکید بر مطالعه و طراحی پروژه‌های ضروری زیربنایی از طریق تامین منابع مالی به صورت فاینانس خارجی که ازجمله پروژه‌های ضروری برای استفاده از فرصت‌های ناشی از جذب سرمایه‌گذاری می‌باشد، بسیار حائز اهمیت است. به‌واقع بخش تامین منابع مالی خارجی در بند‌۱۱ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی از حلقه‌های مفقوده مناطق آزاد کشور است که باید از راه جذب سرمایه‌گذاری خارجی و با مشارکت بخش خصوصی و داخلی انجام شوند و دولت نیز در این زمینه کمک کند؛ موضوعی که خلاهای ناشی از اجرای فعالیت‌های برون‌گرا را در مناطق آزاد در مقایسه با مناطق آزاد موفق دنیا، می‌توان از طریق آن پوشش داد. تاکید و اولویت ایجاد بانک‌های خارجی در مناطق آزاد، درواقع پر کردن این حفره به مثابه یک ابراولویت اقتصادی است که باید مورد توجه بانک مرکزی قرار گیرد.

واقعیت آن است که مناطق آزاد، یک اهرم اقتصادی فراملی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی است و از طریق آن است که می‌توان رونق و توسعه در حوزه تولید و اشتغال را با هدف برون‌گرایی اقتصاد محقق کرد و خلا‌های موجود را در حوزه‌های زیرساختی و زیربنایی پیشرفته متناسب با رویکرد توسعه از منظر جذب منابع مالی خارجی و مشارکتی با سرمایه‌گذاران ایرانی مرتفع نمود.

نگاه به مناطق آزاد مستلزم فرصت‌سازی‌های بیرونی از طریق ظرفیت‌سازی‌های داخلی با اتخاذ یک دیپلماسی اقتصادی و تجاری با کشورهای پیرامونی است که بر‌اساس مدل توسعه فراملی می‌تواند در دوره‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت، اهداف جذب بازارهای هدف کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی را که به طور طبیعی بازاری مناسب برای صادرات کالاهای ایرانی‌اند، تامین کند.

امروزه توسعه مناطق آزاد از منظر بین‌المللی بسیار توجه است؛ موضوعی که باید زیرساخت‌های آن به درستی تامین شود و اطلاع‌رسانی فرصت مناطق آزاد ایرانی از طریق وزارت امورخارجه و بخش اقتصادی سفارتخانه‌های کشور در خارج موردتوجه قرار گیرد؛ چراکه دستیابی به بازارهای رقابتی خارجی با ساز و کارهای بازار داخلی، به کلی متفاوت است. از این‌رو، فعالیت‌های توسعه‌ای و تقویت تاسیسات زیرساختی پیشرفته از الزامات جذب سرمایه‌گذاری خارجی باید نگاهی متفاوت را در مناطق آزاد و ویژه به‌وجود آورد؛ یعنی نگاه‌های تاثیرگذار برای جذب بازار که از مهم‌ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می‌رود.

با بررسی رویکرد مناطق آزاد به نظر می‌رسد ارتباطات خارجی با مناطق آزاد موفق دنیا باید گسترش اساسی پیدا کند. البته استفاده از امکانات و ظرفیت‌های وزارت امورخارجه در این زمینه بسیار راهگشا خواهد بود؛ آن چنانکه باید بتوان فرصت‌های اقتصادی را پیش روی اقتصاد ایران قرار داد.

مسلم است که گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی با جهان با اولویت بنیادی سیاست خارجی دولت سیزدهم با گسترش همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه منطقه‌ای از موارد مهمی است که رئیس‌جمهور از آن یاد کرده است. سیدابراهیم رئیسی اولویت سیاست خارجی را تقویت دیپلماسی اقتصادی در جهت پیشبرد سیاست‌های اقتصادی با هدف دستیابی به حضور موثر ایران در زنجیره ارزش جهانی، تسهیل جذب سرمایه، فناوری و جذب گردشگر، تقویت بازارهای صادرات کالای غیرنفتی و خدمات فنی و مهندسی، زمینه‌‌سازی برای حضور موثر و هدفمند بخش خصوصی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی و نیز شناسایی فرصت‌ها و مزیت‌های نسبی یاد کرده که باید در صدر برنامه‌های دولت در مناطق آزاد قرار گرفته شود و ابتکارهای جدیدی را به صورت پایلوت، طراحی و اجرایی شود. رئیس‌جمهور خواهان فراهم آوردن شرایط لازم برای افزایش ارتباطات اقتصادی با کشورهای مختلف دنیا است و این موضوع اولویت مناطق آزاد در حال حاضر است.

وزارت امورخارجه طی ۴۰سال گذشته به دلایل شرایط منطقه‌ای، بیشتر جهت‌گیری سیاسی و امنیتی داشته و کمتر به موضوع اقتصادی به منزله فرصت‌سازی برای بازپروری اقتصاد ایران و ازجمله مناطق آزاد توجه کرده است و اکنون باید در حوزه بازارسازی برای صادرات کالاهای ایرانی، خدمات فنی و مهندسی، نیروی کار و فرصت سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد توجه اکید ‌داشته باشد تا اقتصاد این مناطق مقاوم شده و راه‌گشایی برای رفع تنگنای تحریم ایران باشد. به علاوه، مناطق آزاد یکی از ساز و کارهای مقابله با تحریم و مبادلات بدون انتقال ارز در حوزه واردات کالا است که این مسئله نیز عنایت ویژه بانک مرکزی را طلب می‌کند.

آنچه امروز در مناطق آزاد ایران قابل‌توجه است، جذب سرمایه‌های ایرانیان خارج از کشور و جذب سرمایه‌گذاری خارجی به‌ویژه بخش خصوصی خارجی، جذب فناوری پیشرفته و ورود گردشگران خارجی می‌باشد. از طریق این راهکارها است که می‌توان نیروی جدید و متخصص را که از الزامات توجه به اقتصاد بین‌الملل و تجارت خارجی است، جذب کرد و آموزش کارکنان در دوره‌های آموزشی مختلف را مطمح نظر قرار داد.

همچنین فعال شدن مناطق آزاد تجاری-‎‌‌صنعتی جدید ضرورتا ساز و کار مدیریت نوینی را به همراه خواهد داشت که بتواند با استفاده از شیوه‌های نوین، رسیدن به اهداف مناطق و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، نتایج ثمربخشی را برای اقتصاد کشور فراهم کند، یعنی تغییری بنیادی متناسب با نگاه اقتصادی رئیس‌جمهور برای گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی با جهان و کشورهای منطقه با اولویت بنیادی توسعه همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه منطقه‌ای از طریق مناطق آزاد که فرصت تعامل کشور با دنیای خارج است.

از این‌رو، دیدگاه‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای مناطق آزاد می‌تواند برای ارتقاء فعالیت‌های آنها مورد توجه قرار گیرد؛ صادرات، جذب گردشگر، پایلوت اجرای طرح‌های مهم و ایجاد بانک‌های خارجی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی در مناطق آزاد کشور که از فرصت‌های مهم برای مقابله با تحریم‌ها است. این رویکردها البته درخصوص اطلاع‌رسانی و ایجاد ارتباطات حائز اهمیت بوده و فعالان اقتصادی را به‌روز خواهد کرد.