از ایجاد مناطق آزاد مشترک تا جذب سرمایه‌گذار خارجی و بین‌المللی‌سازی مناطق آزاد

به گزارش اخبار مناطق آزاد، حجت‌الله عبدالملکی گفت: مصوبه اخیر که در ۱۰بند و در تاریخ ۳بهمن‌ماه جاری ابلاغ شده است، نقطه عطفی در مناطق آزاد محسوب می‌شود که باعث تسهیل‌گری در امور صادرات و واردات در این مناطق خواهد شد.

وی با بیان اینکه در این مصوبه گشایش‌های ویژه‌ای در مناطق آزاد ایجاد و نقش آنها در پیشرفت اقتصاد کشور بیشتر خواهد شد، افزود: ۳رویکرد اساسی این مصوبه، شفاف‌سازی در عملکرد مناطق، بین‌المللی کردن مناطق آزاد کشور و تسهیل فرآیند واردات و صادرات در این مناطق است.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه، جهانی کردن مناطق آزاد کشور را یکی از رویکردهای اصلی دبیرخانه شورایعالی عنوان کرد و تصریح نمود: این امر علاوه‌بر توسعه سرمایه‌گذاری خارجی، به جذب گردشگر هم کمک می‌کند. مناطق آزاد درگاه‌های اصلی اقتصاد ایران به جهان محسوب می‌شوند. با تصویب ایجاد ۷منطقه جدید، اکنون ۱۵منطقه آزاد در کشور داریم که همه مرزها با کشورهای همسایه را شامل می‌شود.

عبدالملکی ادامه داد: از شهریورماه‌۱۴۰۰ تا شهریورماه‌۱۴۰۱ میزان صادراتی که از تولیدات خود مناطق آزاد انجام شده نسبت به وارداتی که در این مناطق مصرف شده، بیشتر بوده؛ یعنی تراز تجاری مناطق آزاد مثبت شده است. ۱۹۰۰واحد تولیدی در این مناطق مستقر هستند که در تراز بین‌المللی فعالیت دارند و تا حد زیادی صادرات‌محور هستند. مشکل ما ضعف در بازاریابی بین‌المللی  است که باید آن را رفع کنیم. واحدهای تولیدی این مناطق می‌توانند بیشتر صادرات انجام دهند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی‌بر اینکه حجم سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد به چه صورت بوده است، اظهار داشت: تاکنون در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد موفق نبوده‌ایم و صرفا ۱۰درصد در این مناطق سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده است. یک‌سوم کل صادرات کشور از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انجام می‌شود، با این وجود عملکرد مناطق آزاد در جلب سرمایه خارجی موفق نبوده است.

مشاور رئیس‌جمهور افزود: هزینه تولید در کشور ما پایین است. نیروی کار ارزان، منابع طبیعی فراوان، انرژی ارزان و موقعیت اقلیمی مناسبی داریم که سبب شده که تولید در کشور ما سودآور و کم‌هزینه باشد؛ اما به دو دلیل بروکراسی و قوانین زائد و ناشناخته بودن مناطق آزاد، تاکنون سرمایه‌گذاری خارجی مطلوبی در کشور انجام نشده است.

عبدالملکی اظهار کرد: برای حذف بروکراسی و قوانین زائد، موضوع ضابطه‌زدایی و تسهیل امور کسب و کار را در این مناطق دنبال می‌کنیم. همچنین برنامه برندینگ مناطق آزاد را برای شناساندن این مناطق به سایر کشورها در دستورکار داریم که این امر علاوه‌بر توسعه سرمایه‌گذاری خارجی، به جذب گردشگر کمک می‌کند‌‌.

وی اذعان نمود: در بند ۶مصوبه دولت، گره‌گشایی جهت دریافت تسهیلات بانکی برای فعالان اقتصادی در مناطق آزاد شده است و طبق آن، همه تسهیلاتی که به سایر فعالان اقتصادی در سرزمین اصلی داده می‌شود، به فعالان اقتصادی مناطق آزاد هم تخصیص خواهد یافت.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ادامه داد: درخصوص بین‌المللی کردن مناطق آزاد، دنیا تجربه ایجاد مناطق آزاد مشترک یا متناظر را دارد و یکی از راهبردهای ما هم این موضوع است. اولین مصوبه دولتی در هیات وزیران را داریم که به موضوع ایجاد مناطق آزاد مشترک اشاره می‌کند و اهمیت زیادی دارد.

عبدالملکی با بیان اینکه برای ایجاد مناطق آزاد مشترک یا متناظر وارد مذاکره شده‌ایم، افزود: به عنوان مثال ترکیه ۲۱منطقه آزاد دارد که اغلب در وسط کشور هستند و اکنون بحث این است که منطقه آزاد مشترک در مرز ایران و ترکیه ایجاد شود یا به طور متناظر کار کنیم. با روس‌ها نیز در انزلی در این خصوص کار شده و به تبع آن در چابهار هم منطقه آزاد مشترک خواهیم داشت.

وی اظهار داشت: مناطق آزاد ما مزیت‌های قابل ملاحظه‌ای دارند و نباید نگران رقابت با سایر کشورها باشیم؛ زیرا کلیت کیفیت کالاهای ایرانی خوب است و کشورها عمدتا راغب هستند از ایران واردات داشته باشند.

مشاور رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه ایجاد مناطق آزاد مشترک زیرساختی را فراهم می‌کند که خام‌فروشی کمتر شود و انتقال فناوری به کشور داشته باشیم، گفت: وقتی سرمایه‌گذار در این مناطق بیاید و به جای اینکه مواد خام از کشور ما خارج کند، فرآوری این مواد را داشته باشد، فناوری هم می‌آورد و دانش فنی آن به سایر بخش‌های کشور هم انتقال پیدا می‌کند، ضمن اینکه در اشتغال هم تاثیرگذار است.

عبدالملکی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه یکی از بندهای مصوبه اخیر دولت، ایجاد بورس‌های بین‌الملل در مناطق آزاد است، افزود:  سازمان بورس قرار است در تاسیس بورس‌های بین‌الملل به ما کمک کند و ما نیز بر آن نظارت خواهیم داشت. بر این اساس موافقت تشکیل بورس پنجم کشور در مناطق آزاد از سازمان بورس گرفته شده است و منتظر امضای نهایی این سازمان هستیم.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در پایان خاطرنشان کرد: اولین اوراقی که در بورس بین‌الملل عرضه می‌شود صکوک ارزی است. این اوراق تا آخر بهار‌۱۴۰۲ در این بورس عرضه خواهد شد.