حرکت منطقه آزاد چابهار به سوی شهر پایدار

به گزارش اخبار آزاد مناطق، شهر پایدار شهری است که به جنبه‌‌های کالبدی شهر و توسعه بهینه آینده شهر به ویژه در بخش مسکن توجه داشته و مشارکت شهروندان را در حل تمامی مشکلات شهری دارا باشد‌.

شهر پایدار را می‌توان بستری برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار دانست که رفاه شهروندان، عدالت اجتماعی شهروندی و توسعه انسانی پایدار را به همراه دارد که بهبود کیفیت زیست محیطی و پراکنش بهینه خدمات و تسهیلات شهری را برای رضایت‌مندی اجتماعی ممکن می‌سازد.

شهرهای پایدار به دلیل دارا بودن شاخص‌های مناسب‌، جاذب گردشگر می‌باشند. در شهرهای که از استانداردهای پایداری از قبیل تمیزی‌، بهداشت‌، حمل و نقل مناسب‌، سیما و منظر شهری استاندارد و… برخوردار هستند، وجود نیروی انسانی متخصص یکی از امتیازات ویژه خواهد بود.

برای ساختن شهر پایدار، عوامل انسانی و خصوصا نیروهای فنی و مهندسی نقشی اساسی و بی‌بدیل خواهند داشت. پرداختن به مسائلی از قبیل ترافیک، محیط زیست، ایمنی و نمای ساختمان‌ها، طراحی کالبدی شهر و… نیازمند بهره‌گیری از تجربه و تخصص مهندسان ذیصلاح میباشد‌.

با علم به اهمیت موضوع و به منظور استفاده از ظرفیت مهندسان در قالب ساختاری مدون‌، موضوع ساماندهی خدمات مهندسی ساختمان‌، در محدوده منطقه آزاد چابهار در رشته‌های طراحی، محاسبات و نظارت در دستور کار قرار گرفته است‌.

بر این اساس، تلاش خواهد شد در طراحی ساختمان‌ها، به اقلیم منطقه توجه شود و نماهای ساختمان‌ها گویای هویت اجتماعی چابهار باشند‌. برای نیل به  اهداف ذکر شده، در گام  نخست، آسیب‌ها و عارضه‌های موجود با همفکری مهندسان باتجربه و خوشنام و نیز اساتید دانشگاه در قالب برگزاری جلسات و نشست‌های تخصصی متعدد، شناسایی و دسته‌بندی گردیده‌اند‌. هم‌اندیشی با مدیران ارشد نظام مهندسی ساختمان استان و گروه‌های مهندسان  دارای صلاحیت در رشته‌ها و پایه‌های مختلف در بازه‌های زمانی متعدد به منظور تدوین نقشه راه با حداقل ضعف و کاستی انجام شده است‌. ماحصل اقدامات انجام شده‌، تدوین نظام‌نامه خدمات مهندسی ساختمان برای اولین بار در منطقه آزاد چابهار بوده است که مبنای فعالیت مهندسان قرار خواهد گرفت.

تدوین نظام‌نامه خدمات مهندسی ساختمان سازمان منطقه آزاد چابهار

خدمات مهندسی ساختمان شامل طراحی‌، محاسبه و نظارت در محدوده منطقه آزاد چابهار در طول ٢۶سال گذشته فاقد الگو و ساختار انسجام یافته بوده است که در نتیجه آن‌، کیفیت ساخت و سازها از لحاظ طراحی معماری‌، نماسازی و… دارای ایرادات و اشکالاتی بوده است.

از این رو، ساماندهی خدمات مهندسی ساختمان در محدوده منطقه آزاد چابهار با بهره‌گیری از ظرفیت و همفکری مهندسان دارای پروانه اشتغال مهندسی در رشته‌های عمران‌، معماری، تاسیسات برقی و مکانیکی در پایه‌های مختلف از دو ماه گذشته آغاز شده است و در این مدت، جلسات هم‌اندیشی متعددی با دعوت از مهندسان ذی‌صلاح در منطقه آزاد برگزار گردیده که مورد استقبال مهندسان منطقه قرار گرفته است.

یکی از کارکردها ی مهم و موثر ساختار تعریف شده حال اجرا، توزیع عادلانه خدمات مهندسی که همواره مورد درخواست و انتظار مهندسان  بوده، می‌باشد. به دلیل شامل شدن و درگیر بودن بیش از ٨٠نفر که تحت نظارت مدیریت شهرسازی و اطلاعات جغرافیایی در محدوده منطقه آزاد فعالیت و همکاری می‌نمایند، یقینا کیفیت ساخت و سازها افزایش خواهد یافت.

به منظور ساماندهی سیستماتیک و ساختارگونه موضوع خدمات مهندسی، با مطالعه قوانین مشابه سرزمین اصلی و اسناد بالادستی و نیز برگزاری جلسات کارشناسی‌، نظام‌نامه خدمات مهندسی منطقه آزاد در ده ماده توسط مدیریت شهرسازی و اطلاعات جغرافیایی تدوین شده است که اجرایی شدن آن‌، ضمن ساماندهی ساخت و سازها‌، نظامند کردن فعالیت مهندسان در محدوده منطقه آزاد‌، باعث ایجاد منبع درآمدی جدید برای سازمان منطقه آزاد چابهار می‌شود.

این مجموعه نظام‌نامه با هدف انتظام امور حرفه‌ای مهندسان و سایر شاغلان در بخش ساختمان و بالا بردن کیفیت خدمات مهندسی و رعایت مقررات ملی ساختمان در ساخت و سازها و اطمینان از ایمنی، بهداشت، بهره‌دهی مناسب ساختمان‌ها در جهت حمایت از بهره‌برداران، حفظ و افزایش سرمایه‌های ملی، ایجاد هماهنگی در اجرای قانون و آیین‌نامه‌ها و شامل موارد ذیل می‌باشد:

– تعیین حدود صلاحیت دفاتر مهندسی و نحوه تاسیس آن

– تعیین حدود صلاحیت و اشتغال به کار اشخاص حقیقی و حقوقی

– فهرست قیمت خدمات مهندسی براساس شرح خدمات گروه‌های ساختمان، کنترل و نظارت عالیه بر انجام خدمات و نحوه ارجاع کار ساختمانی.

همچنین، به منظور کاهش تخلفات ساختمانی و افزایش کیفیت ساخت و سازها در محدوده منطقه آزاد چابهار، برنامه‌های متعددی در حوزه شهرسازی در حال انجام می‌باشد که یکی از این اقدامات‌، ساماندهی خدمات مهندسی است برای اولین بار از ابتدای تاسیس منطقه آزاد چابهار، نظام‌نامه خدمات مهندسی ساختمان با حدود ١٠٠نفرساعت کار کارشناسی تدوین شده است‌.

به منظور دریافت پیشنهادات کارشناسی سایر مناطق آزاد کشور، نظام‌نامه مذکور به دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ارسال گردیده است تا از طریق دبیرخانه در اختیار سایر مناطق آزاد قرار گیرد.

جهت انتخاب مهندسان ذی‌صلاح در رشته‌های مختلف طراحی و نظارت‌، از روش فراخوان استفاده شده است، به طوری که مهندسان متقاضی فعالیت در محدوده منطقه آزاد با مراجعه به حوزه شهرسازی، فرم‌های مخصوصی را پر کرده‌اند‌. به عبارتی دیگر، افرادی می‌توانند در محدوده منطقه آزاد فعالیت نمایند که تمایل همکاری خود را در قالب فرم‌های تهیه شده اعلام نمایند‌.

به منظور توزیع عادلانه کارهای مهندسی به ویژه در زمینه نظارت، از سیستم نوبت‌دهی استفاده می‌شود؛ برای انجام این کار‌، مهندسان دارای پروانه اشتغال‌، براساس پایه‌، به سه گروه دسته‌بندی شده‌اند و هنگام صدور پروانه ساختمانی‌، مالک با مراجعه حضوری به مدیریت شهرسازی از بین مهندسان‌، متناسب با زیربنا و تعداد طبقات ساختمان‌، ناظر ساختمانی را انتخاب می‌نماید‌.

گردش کار ارجاع نظارت‌، به نحوی طراحی شده است که کار دوم برای هر مهندس‌، زمانی قابل ارجاع خواهد بود که به همه افراد، حداقل یک کار ارجاع شده باشد. برای ارجاع کار نظارت در گام بعدی، سامانه هوشمند ارجاع تهیه و بهره‌برداری خواهد شد‌. جلسات توجیهی متعددی برای مهندسان‌، از ابتدای سال جاری درخصوص رویکردها و چارچوب‌های کاری تعیین شده، برگزار گردیده است و کماکان ادامه خواهد شد‌.

مالک و ناظر موظفند هنگام صدور پروانه ساختمانی‌، توأمان به مدیریت شهرسازی مراجعه نمایند. تعرفه خدمات مهندسی‌، براساس مصوبه نظام مهندسی استان می‌باشد که مقرر است زمان صدور پروانه ساختمانی توسط مدیریت شهرسازی، وصول و به حساب سازمان منطقه آزاد واریز شود‌. از مبلغ وصول شده‌، ۵درصد به عنوان سهم سازمان منطقه آزاد چابهار کسر و مابقی براساس چارچوب تعریف شده به حساب مهندسان واریز می‌گردد‌.

به منظور آگاه شدن از روند و کیفیت ساخت و سازها‌، مهندسان ناظر موظفند گزارشات مرحله‌ای ساخت را در قالب فرم‌های طراحی شده در موعد مقرر به مدیریت شهرسازی ارائه نمایند.

عملکرد مهندسان‌، براساس فعالیت‌های انجام شده‌، به صورت مستمر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورت عدم همکاری و سهل‌انگاری در انجام وظایف تعریف شده‌، از لیست مهندسان‌، حذف خواهند شد.

یکی دیگر از اقدامات انجام شده در زمینه ساماندهی فعالیت مهندسان‌، تشکیل شورای راهبردی خدمات مهندسی منطقه آزاد چابهار بوده که متشکل از ٧نفر شامل معاون فنی و زیربنایی به عنوان رئیس شورا، مدیرشهرسازی و اطلاعات جغرافیایی به عنوان دبیر شورا و ۵نفر از مهندسان باسابقه و خوشنام و دارای پروانه اشتغال مهندسی پایه‌٢ می‌باشد‌.

تعیین ضوابط و مقررات خدمات مهندسی‌، تعیین تعرفه خدمات مهندسی‌، چگونگی انتخاب مهندسان و… بخشی از وظایف و اختیارات شورای راهبردی می‌باشد.