لجستیک؛ محور توسعه منطقه آزاد ماکو

معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه آزاد ماکو و واقع شدن در کریدور غرب-‌شرق؛ لجستیک یکی از پنج محور توسعه این منطقه تعیین شده است.

به گزارش اخبار آزاد مناطق، ابراهیم جلیلی افزود: توجه به ارکان لجستیک برای  ایجاد ارزش افزوده بیشتر؛ توسعه اقتصادی؛ ایجاد اشتغال و افزایش سهم درآمدی سازمان و فعالین اقتصادی است.

وی ادامه داد: مرز بازرگان فرصت مهمی برای این منطقه است و باید کارکرد مرزی منطقه از خدمات ساده به ترانزیت به لجستیک تبدیل گردد که در آن انبار کالا؛ سردخانه‌ها؛ خدمات پولی؛ مالی و بیمه ای و پردازش و صادرات کالا بخشی از لجستیک به شمار می‌رود.

جلیلی با اشاره به برگزاری نخستین میز ملی لجستیک ایران به میزبانی منطقه آزاد ماکو در تیرماه‌۱۳۹۸ گفت این میز حاوی دستاوردهای ارزشمندی بود که می‌تواند برای دولتمردان و فعالان بخش خصوصی حایز اهمیت باشد.

از همین رو، ماحصل و نتایج  این رویداد ملی به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

۱) لجستیک، همچون بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال رشد دنیا، قابلیت‌های بسیار زیادی برای تبدیل شدن به یکی از محورهای توسعه کشور عزیزمان و به خصوص منطقه آزاد ماکو را داراست.

۲) شکل‌دهی مرکز تجارت و بازرگانی مدرن، افزایش صادرات و واردات با استفاده از خدمات پردازش کالا، تسهیل حضور برندهای بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی ازجمله کارهای موثر برای کل کشور و به طور خاص، منطقه آزاد ماکو به عنوان یک قطب لجستیکی کشور است.

۳) مناطق آزاد و بخش قابل توجهی از مناطق ویژه اقتصادی کشور به علت مزیت‌های قانونی که دارند، موقعیت جغرافیایی، موقعیت اقتصادی-‌تجاری، جذابیت‌های سرمایه‌گذاری (قیمت مناسب زمین و معافیت‌های مالیاتی) و از همه مهم‌تر مدیریت یکپارچه، می‌توانند نقش بسیار موثری در توسعه لجستیک کشور ایفا کنند.

۴) گزارش‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که با ورود شرکت‌های لجستیک بین‌المللی، در طول زمان بخش بزرگی از خدمات ارزش افزوده مربوط به تولید این شرکت‌ها، به کشورهای مقصد انتقال داده شده و موجب رشد اشتغال و سرمایه‌گذاری می‌شوند. از همین رو، تسهیل حضور شرکت‌های لجستیکی بین‌المللی توانمند به منطقه آزاد ماکو پیگیری جدی می‌شود.

۵) نگاهی به تجربه سه دهه گذشته بیانگر آن است که حلقه گمشده موفقیت اقتصادی کشور، فقدان هماهنگی مجریان دولتی با یکدیگر و با بخش خصوصی است.

۶) موضوع شکل‌دهی «کریدورهای آزاد حمل و نقل و ترانزیت» که در نخستین میز ملی لجستیک ارائه گردید، شایسته است مورد توجه شورای عالی مناطق آزاد و مدیران ارشد حمل و نقل کشور قرار گیرد.

۷) امید آن است که گمرک ج.ا.ا. همسو با ماموریت اصلی گمرک‌ها در قرن بیست و یکم، «تامین امنیت و تسهیل تجارت در زنجیره‌های تامین بین‌المللی» را به عنوان ماموریت اصلی گمرک ج.ا.ا. تعریف نموده و مورد اهتمام قرار دهد.

۸) تعدد و تزاحم قوانین، سازمان‌ها درگیر، رویه‌های گمرکی، عوارض، معافیت‌ها و… در فرآیند امور گمرکی کشور، بیانگر آن است که باید به داد گمرک ج.ا.ا. به عنوان یکی از بازیگران اصلی لجستیک تجاری رسید و او را در رهایی از این قید و بندهای بازدارنده کمک کرد.

۹) بیشترین حضور ایران و بنگاه‌های ایرانی، غالبا در حلقه ابتدایی (صادرات کالای خام) یا حلقه انتهایی (فروش محصولات نهایی در بازارهای ایران) زنجیره‏های تامین جهانی است. حضور بنگاه‌های تولیدی و خدماتی کشور در زنجیره‌های تامین جهانی، باید به عنوان یکی از راهبردهای اصلی وزارت صنعت، معدن و تجارت و مناطق آزاد قرار گیرد.

۱۰) در حالی که ایران می‌تواند بخش زیادی از درآمد لجستیک در مراودات تجاری بین کشورهای منطقه را از آن خود کند، تنها به درآمد عبور دادن کالا از کشور دلخوش کرده است! به عبارتی، ما دچار پدیده خام‌فروشی در خدمات لجستیک تجاری هستیم!

۱۱) مثلث تجاری ایران-‌ترکیه-‌روسیه، یکی از بهترین نمونه‌های مثلث تجاری است که با توجه به گرایشات سیاسی سه کشور و همچنین تمایلات اقتصادی برای چنین مبادلاتی، می‌توان به کارایی و گسترش چنین مراوداتی امید داشت.

۱۲) منطقه آزاد ماکو می‌تواند در ۳۲جریان کالایی منطقه‌ای و بین‌المللی بین کشورها ایفای نقش لجستیکی و زنجیره تامینی نماید. حجم تجارت کالا بر روی این ۳۲جریان سالیانه بالغ بر ۱۰۰۰میلیارد دلار است که طبق برآوردها، توان جذب بیش از ۷۳میلیارد دلار از این جریان تجاری از مسیر منطقه آزاد ماکو میسر می‌باشد.

۱۳) برنامه‌های راهبردی کلانی همچون: ایجاد مراکز لجستیکی، به کارگیری ابزارهای نوین حمل ترکیبی، تسهیل شکل‌گیری شرکت‌های لجستیکی، یکپارچه‌سازی فرآیندها و سیستم‌های اطلاعاتی، هوشمند و مدرن‌سازی شبکه و زیرساخت‌ها، طراحی و استقرار شبکه حمل‌ و نقل ترکیبی بار را باید به عنوان برنامه‌های محوری توسعه لجستیک کشور و به ویژه منطقه آزاد ماکو مورد توجه و پیگیری قرار داد.