نقش‌آفرینی منطقه آزاد اروند در توسعه تولید و صادرات کشور

در همین راستا جهش تولید، توسعه صادرات و استفاده از ظرفیت‌های صنعتی-تولیدی از اصلی‌ترین اهداف مناطق آزاد کشور محسوب می‌شوند.

در این میان منطقه آزاد اروند به عنوان یکی از نقاط استراتژیک کشور و همچنین یکی از مناطق آزاد حائز اهمیت به لحاظ جایگاه و همچنین نیروی انسانی موجود در خود، نقش کلیدی و بسزایی را می‌تواند در امر جهش تولید خصوصا در شرایط کنونی ایفا کند. وجود دو شهرک بزرگ صنعتی در اروند، تعدد اتاق‌های بازرگانی و وجود مرز مهم شلمچه و همچنین هم‌مرزی با بزرگترین شریک تجاری کنونی کشور یعنی عراق، نگاه‌ها را به خود معطوف کرده است.

سازمان منطقه آزاد اروند طی سال‌های اخیر علاوه بر اهتمام ویژه در جهت ایجاد زیرساخت‌ها و توسعه و گسترش تجارت و تولید در منطقه، اقدامات موثری را در حوزه جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در بخش‌های تولید، صنعت و تجارت انجام داده است، تا جایی که در سال جاری که توسط مقام معظم رهبری، با عنوان «جهش تولید» نام گرفته است، هر هفته شاهد افتتاح و بهره‌برداری از یک واحد تولیدی در این منطقه با عنوان «جهش تولید در سرزمین فتح» هستیم که تاکنون ۱۶واحد صنعتی و تولیدی در این منطقه به بهره‌برداری رسیده است که تا پایان سال ۱۴واحد دیگر نیز مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

به همین منظور با جناب آقای دکتر سیدعلی موسوی معاون سرمایه‌گذاری و توسعه کسب و کارهای سازمان منطقه آزاد اروند‌ به گفت‌و‌گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

سازمان منطقه آزاد اروند، حامی واحدهای تولیدی

با توجه به اینکه سال‌۹۹ سال جهش تولید نامگذاری شده است، در منطقه آزاد اروند جهت حمایت از تولید داخلی و لبیک به ندای رهبر معظم انقلاب، دیدگاه‌ها، رویکردها و برنامه‌های راهبردی خوبی در نظر گرفته شد‌.

جهت اجرایی کردن ۲۰راهبرد تعیین شده، از واحدهای تولیدی حمایت کردیم و کارگروه‌های متشکل از نواحی صنعتی منطقه، معاونت سرمایه‌گذاری، مدیریت تولیدی و گمرک در جهت رسیدگی به وضعیت نیازمندی‌های مالی شرکت‌ها و واحدهای تولیدی ازجمله سرمایه در گردش و سرمایه میدانی صورت گرفت تا برسی‌های لازم را انجام دهند‌.

برای حل و فصل مشکلات اداری و گمرکی، با ایجاد کار گروه حقوقی از طریق مشاوره حقوقی و رفع مشکلات فی مابین واحدهای تولیدی و بانک اقدام کردیم.

همچنین برای اینکه جهش تولید در منطقه سرعت بگیرد، با تمهیداتی که اندیشیده‌ایم، با کمترین تشریفات گمرکی، مواد اولیه، ماشین‌آلات و قطعات واسطه‌ای واحدهای تولیدی را ترخیص می‌کنیم؛ مجوزها را ۳ساله و ۵ساله صادر می‌نماییم که واحدهای صنعتی کمتر درگیر بروکراسی‌های اداری شوند و همین طور از طریق شرکت توسعه سرمایه‌گذاری سازمان و منابع داخلی و همچنین کمک‌های فنی و اعتباری استان و تبصره‌۱۸ ملی در خصوص تامین نقدینگی به تولیدکنندگان کمک می‌کنیم که هم سرمایه در گردش و هم سرمایه ثابت واحدهای تولیدی دچار مشکل نشوند.

بسترسازی جهت حضور بیشتر سرمایه‌گذاران در اروند

ایجاد بستری امن برای سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اروند جزء اصلی‌ترین مولفه‌هایی است که برای واحدهای صنعتی و نگاه ویژه به صنایع کوچک موجود در منطقه مورد توجه قرار گرفته است که از طریق اعطای تسهیلات کم‌بهره‌، ایجاد زیرساخت‌ها و بسترسازی مناسب جهت ایجاد صنایع کوچک جدید، توجه ویژه و حمایت مضاعف از شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش صنعت و تحقق جهش تولید؛ اعطای مشوق‌های ویژه صادراتی جهت حمایت از تولیدات صادرات‌محور در منطقه، توجه و حمایت ویژه از محصولات صادرات‌گرا و توجه به بخش کشاورزی و شیلات با نگاه ایجاد ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی و فله‌فروشی، راهبردهای‌های سازمان در بخش تولید و صنعت می‌باشد.

در سنوات گذشته در منطقه آزاد اروند به دلیل وجود زیرساخت مناسب برای صنایع ازجمله زیرساخت‌های جاده‌ای، برق، آب گاز و اینترنت در شهرک‌های صنعتی آبادان و خرمشهر این موضوع برای سرمایه‌گذاران بخش صنایع وسوسه‌برانگیز شده است و باعث شده در سال‌های اخیر خصوصا در سال گذشته جذب خوبی در بخش صنعتی داشته باشیم.

در حال بیش از ۱۰هزار نفر نیروی تخصصی، کارمند، کارگر در واحدهای تولید و صنعتی منطقه مشغول به کار هستند و این نشان می‌دهد در جذب سرمایه‌گذار در بخش صنعت موفق عمل کرده‌ایم و وجود زیرساخت‌های مناسب و زیرساخت‌های طبیعی موجود در منطقه ازجمله حمل و نقل ترکیبی وجود پالایشگاه و پتروشیمی و صنایع فولاد، دو بندر بسیار خوب آبادان و خرمشهر و مرز شلمچه در جهت توسعه صادرات باعث ترغیب سرمایه‌گذار در بخش تولید و صادرات گردیده که هم به نفع کشورمان و هم به کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپایی خواهد بود.

جذب سرمایه‌گذار خارجی در منطقه آزاد اروند

نقش منطقه آزاد اروند در زمان تحریم و سیاست‌های منطقه در این دوران همگام با سیاست‌های ملی است و خارج از آن نیست. در بحث جذب سرمایه‌گذار و ایجاد محیط امن برای سرمایه‌گذار داخلی و خارجی همان سیاست‌های کشور را پیش خواهیم گرفت.

جذب حداکثری و دفع حداقلی جزء سیاست‌های لاینفک منطقه آزاد اروند است که خوشبختانه تاکنون اقدامات خوبی در بخش تجارت‌، صنعت و گردشگری در حال انجام است. لازم به ذکر است، میزان سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اروند در سال گذشته، بیش ۲۰۰۰میلیارد تومان یا ۲۰هزار میلیارد ریال بود که نسبت به سال قبل از آن، رشد بسیار خوبی داشت.

همچنین با هماهنگی‌هایی که با سازمان کمک‌های فنی جذب سرمایه‌گذار خارجی وزارت اقتصاد داریم و همین طور با رایزنان بازرگانی کشورهای هدف ازجمله کشورهای همسایه ازجمله عراق، قطر، عمان، کویت، امارات و بعضی از کشورهای‌CIS و با ارتباطاتی که برقرار نموده‌ایم و همین طور با تهیه و تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری به‌روز که ۳۵بسته سرمایه‌گذاری اولویت‌دار منطقه آزاد اروند را تهیه کرده‌ایم، امیدواریم که بعد از فروکش کردن ویروس کرونا، سرمایه‌گذار‌های خارجی خوبی را جذب کنیم.

در حال حاضر علی‌رغم تمام این محدودیت‌ها، دو سرمایه‌گذار خارجی حائز اهمیت در بحث مواد معدنی و کودهای شیمیایی جذب نموده‌ایم که هم رقم این سرمایه‌گذاری قابل توجه خواهد بود و هم اشتغال مطلوبی ایجاد خواهد کرد و هم اینکه باعث رونق منطقه خواهد شد.

تضمین امنیت سرمایه‌گذار خارجی، جزء اولویت‌های ما است که از طریق دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی کشور، این کار در حال انجام است؛ چراکه سرمایه‌گذار خارجی نباید نگرانی در حوزه سرمایه داشته باشد، زیرا دولت این سرمایه را تضمین و بیمه می‌کند.

لازم به ذکر است، با راهکارهای اساسی، سازمان منطقه آزاد اروند رتبه اول جذب سرمایه‌گذار خارجی بین مناطق آزاد کشور را به خود اختصاص داده است. در هفت ماهه سال جاری، ۵۰میلیون دلار در قالب پروژه‌های مصوب سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد اروند جذب شد. به رغم تمام مشکلاتی که در دنیا، کشور، استان و منطقه به دلیل شیوع بیماری کرونا و همچنین فشارهای آمریکا و تحریم‌های ظالمانه وجود دارد، وضعیت سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اروند مطلوب است.

با آمار ارائه شده بیش از ۴۰درصد سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد کشور در سال‌‌۹۹، در منطقه آزاد اروند رقم خورده است که نشان از ایجاد زیرساخت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری خارجی در این منطقه دارد. با توجه به میزان سرمایه‌گذاری انجام شده در کل مناطق آزاد کشور و براساس آمار ارائه شده از سوی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، در هفت ماهه امسال ۱۲۳میلیون دلار میزان سرمایه‌گذار خارجی در کل مناطق آزاد کشور جذب شد که ۵۰میلیون دلار آن مربوط به منطقه آزاد اروند است.

این آمار نشان می‌دهد در سال جاری بیش از ۴۰درصد سرمایه‌گذاری مناطق آزاد کشور در منطقه آزاد اروند جذب شده که همین امر رتبه اول را بین مناطق آزاد کشور به این منطقه اختصاص داده است. اکثر این سرمایه‌ گذاری‌‌ها در بخش‌ های مختلف صنعتی، بازرگانی، خدماتی و تجاری است که توسط بخش خصوصی انجام شده و امیدواریم تا پایان سال جاری نیز این روند رشد حفظ شود. باید تاکید کنم که تسهیل در مجوزهای سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی از دیگر اهداف منطقه آزاد اروند است.

فعال‌سازی واحد‌های راکد و نیمه‌فعال در اروند

در سال گذشته اقدامات خوبی در رابطه با جذب سرمایه‌گذاری، رونق تولید و صنعت، حمایت از کالاهای تولیدی و توسعه صادرات و ایجاد زیرساخت‌ها در منطقه انجام داده‌ایم. از طریق ارائه مشاوره حقوقی و اعطای تسهیلات کم‌بهره تعداد زیادی از واحدهای نیمه‌فعال و راکد را در سال گذشته فعال کردیم‌‍.

همچنین در رابطه با توسعه زیرساخت‌ها، هم سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری و همین طور بحث توسعه فناوری و نوآوری، به طور کامل پشتیبان واحدهای تولیدی در منطقه هستیم و از صنایع پیشران، دانش‌بنیان و صنایع صادرات‌گرا کاملا حمایت می‌کنیم و به صورت میدانی شبانه‌روز در خدمتشان خواهیم بود.

راه‌اندازی کمیسیون نظارت بر اصناف در منطقه آزاد اروند

طبق ماده‌۸۸ قانون نظام صنفی، در سال گذشته نخستین کمیسیون نظارت بر اصناف در منطقه آزاد اروند به عنوان اولین منطقه آزاد کشور راه‌اندازی شد. حذف روادید و اجرایی کردن ویزای رایگان در محدوده منطقه آزاد اروند، راه‌اندازی شهرک خودرویی مجهز از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی جهت جذب سرمایه و ساماندهی صنوف مزاحم، تعیین تکلیف یکی از پروژه‌های راکد تجاری و تفریحی با نام گلکسی‌سنتر با میزان سرمایه‌گذاری ۳هزار میلیارد ریالی در منطقه، ساخت ۱۰۰هکتار بارانداز و انبار تخصصی توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی در مرز شلمچه، راه‌اندازی بزرگترین کشتارگاه دام سبک و سنگین در جنوب غرب کشور، ایجاد و راه‌اندازی مجتمع تجاری اداری بازرگانان در مرز تجاری شلمچه از اقدامات خوب منطقه آزاد اروند می‌باشد‌.

استقبال از بورس انرژی و اوراق بهادار در اروند

از سال‌۹۶ بورس انرژی منطقه آزاد اروند شروع به فعالیت کرد؛ خوشبختانه استقبال خوبی از این بورس شد، تا آنجا که علاوه بر بورس انرژی، بورس اوراق بهادار را نیز اضافه شد و در حال حاضر بورس منطقه آزاد اروند بورس فعالی است که علاوه بر شرکت‌های و تولیدکننده؛ برخی شهروندان نیز مشارکت دارند.

به دلیل پتانسیل‌هایی مانند پالایشگاه، پتروشیمی، شرکت‌های فولادی بزرگ، صنایع پتروشیمی و شرکت‌های تولیدی که در منطقه حضور دارند، نیاز به بورس انرژی و اوراق بهادار محسوس بود و در حال حاضر در حوزه بورس، سیاست‌های منطقه آزاد اروند در حال اجرایی شدن است و الزام شرکت‌های فعال حاضر در منطقه برای انجام معاملات در تالار بورس منطقه آزاد اروند می‌باشد.

با توجه به وضعیت کنونی کشور که بحث بورس و بازار سرمایه و تامین مالی از طریق بازارهای سرمایه یکی از بحث‌های روز است، ما به این موضوع ورود پیدا کردیم و به دنبال این هستیم که بتوانیم واحدهای صنعتی‌ و تجاری دارای برندمان را وارد بازار سرمایه کنیم تا بتوانند از این مزایا استفاده نمایند.

فرهنگ‌سازی بازار سرمایه از طریق آموزش به شهروندان، تبلیغات، شناسایی بازار سرمایه جهت بالا بردن سطح آگاهی شهروندان و شرکت در نمایشگاه‌ها و همایش‌های مرتبط با بازار بورس و سرمایه، از مواردی است که در منطقه در حال پیگیری می‌باشد. افزایش  تولید و صادرات منطقه از طریق تحریک تقاضا در بازار سرمایه جزء برنامه‌های اصلی منطقه آزاد اروند است و از این طریق مشوق‌های لازم را برای صادرکنندگان و سرمایه‌گذاران در بورس در نظر گرفته‌ایم.

علی‌رغم اینکه صادرات کشورمان در ابتدای سال به دلیل شیوع ویروس کرونا با افت همراه بوده، اما  خوشبختانه با شروع مجدد فعالیت مرز بین‌المللی شلمچه و همچنین مرز آبی خرمشهر صادرات و تبادلات تجاری به مدار اصلی خود بازگشت و هم‌اکنون رشد صادراتی را شاهد هستیم.

مرز شلمچه برای مبادلات تجاری باز است

در حال حاضر فعالیت تجاری در مرز شلمچه با طرف عراقی در حال انجام است و مشکلی در مبادلات تجاری در این گذرگاه مرزی وجود ندارد. کامیون‌های عراقی به بارانداز شلمچه تردد داشته و تجار و بازرگانان دو کشور مشکلی در مبادلات تجاری ندارند و محدودیت اعلام شده در شلمچه صرفا شامل تردد مسافر است.

در یک ماه گذشته ۴۹میلیون و ۵۱۰هزار و ۵۱۴کیلوگرم کالا به ارزش بیش از ۲۰۰میلیون دلار از مرزشلمچه به عراق صادر شد. عمده کالای غیرنفتی صادره از مرز تجاری شلمچه شامل مواد غذایی، میوه‌، تره‌بار، صیفی‌جات‌، ‎مواد معدنی، آهن و مصالح ساختمانی می‌باشد و مبادلات تجاری در مرز شلمچه بدون وقفه در حال انجام است. به طو متوسط روزانه بین‌ ۱۵۰ تا ۲۰۰دستگاه کامیون حامل انواع کالای صادراتی تولید داخل و ۱۵۰کامیون عراقی در بارانداز مرزی شلمچه برای تخلیه و بارگیری کالا تردد می‌کنند.