تلاش یک قرن اخیر انسان ایرانی برای متفاوت بودن از جریان غالب جهانی که در قالب دو انقلاب مشروطه و اسلامی ظاهر شد و در چارچوب انقلاب اسلامی به رویای چند صد ساله ایرانیان که استقلال سیاسی بود، تحقق بخشید را می‌توان سنگ بنای بحثی قرار داد که در آن اثبات نمود: «فقر تئوریک الگوی اقتصادی در حوزه‌های مختلف منجمله مناطق آزاد، قابل رویت است».

به استناد ماده‌13 اصلاحی قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، اشخاص حقیقی و حقوقی که در منطقه به انواع فعالیت‌های اقتصادی اشتغال دارند، نسبت به هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از تاریخ بهره‌برداری مندرج در مجوز به مدت بیست سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات‌های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهند بود.

پس از پیروزی انقلاب و عبور از دوران جنگ تحمیلی، دولت جمهوری اسلامی ایران براساس قوانینی که برای ایجاد مناطق آزاد از سوی قانونگذار وضع شده بود، اقدام به ایجاد هفت منطقه آزاد در نقاط مهم کشور با هدف ارائه خدمات ویژه به تولیدکنندگان و صنعتگران ازجمله معافیت 20ساله مالیاتی قابل تمدید، کاهش بروکراسی‌های اداری، جذب نیروی کار خارجی، صدور روادید ورود سرمایه‌گذاران برای مدت مشخص و... نمود.

نقش مناطق آزاد در تمام دنیا با محوریت تقویت اقتصاد کشورها و ایجاد تعامل و تجارت خارج از چارچوب‌های تعریف شده در داخل سرزمین‌های اصلی با کشورهای مختلف ترسیم گردیده است؛ با نگاهی به تعریف منطقه آزاد تجاری می‌توان به درک بهتری از نقش این مناطق در توسعه اقتصادی هر کشوری رسید.

امروز مناطق آزاد به ‌واسطه اهمیت و جایگاه ویژه‌ای که یافته‌اند، نقش موثری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا می‌کنند. هر چند ماهیت مناطق آزاد در ایران بر سهولت در کسب ‌و کار، زندگی و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی بنا شده، اما تاکنون بیشتر ناظر بر حوزه اقتصاد، صادرات و تولید بوده است.