مهم‌ترين كاركرد مناطق آزاد در سطح جهاني قابل تعريف و تبیین است، به طوری که در سراسر دنيا از اين مناطق به عنوان ابزاري كارآمد براي ارتقاي همكاري‌هاي بين‌المللي خصوصا سرمايه‌گذاري خارجي، انتقال فناوري و بهبود روش‌هاي مديريت و بهره‌گيري از شيوه‌هاي مدرن در به‌كارگيري منابع استفاده مي‌شود.

یکی از اصلی‌ترین نقاط ضعف‌ مناطق آزاد ایران، نادیده گرفتن قانون چگونگی اداره مناطق آزاد است؛ قانونی که طی سال‌های متمادی توسط دولت‌ها و مجلس‌های مختلف بر‌اساس سلایق فکری و فردی فارغ از قوانین اصلی، دستخوش تغییرات و تعدی‌ها قرار گرفته است.

ا بازنگری قانون اساسی در سال۱۳۶۸، مفهوم تازه‌ای مطرح شد که در قانون اساسی‌۱۳۵۸سابقه‌ای نداشت. این مفهوم، ایده سیاست‌های کلی نظام بود که در ارتباط با اختیارات و وظایف رهبری مطرح گردید.

امروز مناطق آزاد یکی از پایه‌های اقتصادی دنیای پیشرفته و صادرات‌محور است و این مناطق در تولید و صادرات کالا در قالب جذب سرمایه‌گذاری خارجی محوریت یافته‌اند.

در شرایط کنونی کشورمان در حوزه‌های اقتصادی خود با مسائل یا مفاهیم خاصی مواجه است که شاید تاکنون به‎‌طور کامل و به‌درستی تجربه آن را نداشته‌ایم. بنابراین کلیه اقشار جامعه در تمامی حوزه‌ها و صنوف مکلف به نوآوری، ابتکار، نظریه‌پردازی و الگوسازی در عرصه‌های نوین تولیدی و اقتصادی هستند تا هر یک بتوانند به نوعی این بار و چرخه اقتصادی را جابه‌جا کرده و به حرکت درآورند.