یکی از مهم‌ترین رسالت‌های مناطق آزاد، تولید و سرمایه‌گذاری و به دنبال آن پیشرفت اقتصادی در سرزمین اصلی است. همچنین یکی دیگر از ماموریت‌های محوله به مناطق آزاد، توسعه صادرات مجدد کشور می‌باشد، به طوری که ورود کالا بدون تغییر یا با تغییرات جزئی همراه بوده و سپس متعاقبا از آنجا صادرات صورت بگیرد.

کارکرد مناطق آزاد در جهان غالبا در جهت تسهیل ارتباطات تجاری با کشورهای دیگر به ویژه کشورهای پیرامون شکل گرفته است تا در یک منطقه محصور شده به لحاظ برخورداری از تسهیلات مربوط با عدم وجود برخی قوانین گمرکی و به دور از تشریفات اداری معمول در داخل کشورها بتوانند در مسیر توسعه اقتصادی و تجاری گام بردارند.

بعد از عبور از دهه دوم نام‌گذاری سالیانه از سوی مقام معظم رهبری، آنچه عیان می‌شود، تلاش مستمر معظم‌له جهت تعیین شاخص‌های مدل اقتصادی درون‌زا با بهره‌گیری هم‌افزا از تمامی فرصت‌ها، مزیت‌ها و توانمندی‌های کشور در بخش‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است. در این میان شعارهای راهبردی که حول محور اقتصاد مقاومتی و مولفه‌های مختلف نائل شدن به آن ترسیم می‌شود، از اهمیت بیشتری برای مناطق آزاد برخوردار است.

۳۹پروژه زیربنایی، تولیدی و خدماتی در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با فرمان رئیس‌جمهور و از طریق ویدئوکنفرانس افتتاح شد.

نگاه به مناطق آزاد مستلزم فرصت‌سازی‌های بیرونی از طریق ظرفیت‌سازی‌های داخلی با اتخاذ یک دیپلماسی اقتصادی و تجاری با کشورهای پیرامونی است که درخصوص ۸منطقه جدید و مناطق ویژه پيشنهادي موردنظر بوده است.