نقش مناطق آزاد در شرایط کنونی کشور با توجه به تحریم‌های آمریکا و نفوذ دشمنان برای ایجاد موانع برای تجارت ایران، بر کسی پوشیده نیست. واقعیت آن است که در وضعیت فعلی انعقاد قراردادهای کشور با کل دنیا به جهت تحریم‌ها بسیار سخت شده است، اما در عین حال مناطق آزاد می‌تواند به صورت موافقت‌نامه دوجانبه یا چند‌جانبه با کشورهای منطقه و همسایه این نقص را مرتفع نمایند؛ چراکه اساس تاسیس مناطق آزاد همین بوده است.

منطقه آزاد انزلی که در قرون گذشته به دروازه اروپا شهرت داشت، در دروان کنونی براساس مزیت‌ها و موقعیت ویژه جغرافیایی خود به عنوان دروازه‌ به روی اوراسیا شناخته می‌شود.