یکی از بنیان‌های فلسفی ایجاد مناطق آزاد در دنیا، گسترش تعاملات بین‌المللی آن منطقه و کشور با دیگر مناطق همجوار و خارجی است. قرار گرفتن بسیاری از مناطق آزاد در جوار مرزها، بنادر و در فرودگاه‌ها، حاکی از این مسئله است که بنیانگذاران این ایده، به‌دنبال بهره‌گیری از توانمندی‌های ویژه این مناطق برای تقویت مناسبات بین‌المللی بوده‌اند.

در بین مدیران ارشد و سیاستگذاران مناطق آزاد ایران در طول سه‌دهه گذشته، برای نخستین‌بار مرحوم اکبر ترکان بود که از ضرورت تخصصی شدن مناطق آزاد و محوریت یافتن یک حوزه اقتصادی در این مناطق سخن به‌ میان آورد. مهندس ترکان در اوایل آبان‌ماه سال‌۱۳۹۳، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفت: ‌در تمام دنیا، مناطق آزاد به‌صورت تخصصی کار می‌کنند که درحال حاضر مناطق آزاد در ایران هم به این سمت رفته‌اند؛ برای مثال محور اصلی اقتصاد کیش صنعت گردشگری است و محور اصلی اقتصاد منطقه آزاد چابهار ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی تعریف شده است.