چابهار به عنوان یک قطب مهم اقتصادی مورد توجه قرار دارد/ بندر چابهار به یک شریان مهم اقتصادی در کشور و منطقه تبدیل شده است/ چابهار، قطب سوم پتروشیمی کشور

منطقه آزاد چابهار به عنوان تنها شاهراه اقیانوسی ایران، نقطه‌ای استراتژیک و امن برای پیوند آسیای میانه و افغانستان به آب‌های آزاد شناخته می‌شود. براساس سیاست‌گذاری‌های دولت، شناخت از این منطقه باید گستره‌ای جهانی پیدا کند تا در ذهن نخبگان اقتصادی، سرمایه‌گذاران، توسعه‌دهندگان و کارآفرینان، ظرفیت‌های بالقوه این منطقه معرفی و از تمام ظرفیت‌ها استفاده […]

منطقه آزاد چابهار به عنوان تنها شاهراه اقیانوسی ایران، نقطه‌ای استراتژیک و امن برای پیوند آسیای میانه و افغانستان به آب‌های آزاد شناخته می‌شود. براساس سیاست‌گذاری‌های دولت، شناخت از این منطقه باید گستره‌ای جهانی پیدا کند تا در ذهن نخبگان اقتصادی، سرمایه‌گذاران، توسعه‌دهندگان و کارآفرینان، ظرفیت‌های بالقوه این منطقه معرفی و از تمام ظرفیت‌ها استفاده شود. در این حوزه، تقویت مناسبات بین‌المللی دلیلی خواهد شد تا صاحبان سرمایه و ایده برای توسعه چابهار پیشقدم شوند.

حال آنکه این منطقه تا چه میزان در تحقق این سیاست‌گذاری موفق بوده و توانسته چهار هدف اصلی این سازمان را که در اساسنامه آن ترسیم شده است، دست یابد؛ نکته ایست که باید از مدیرعامل این منطقه جویا شویم. با عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار گفت‌و‌گویی داشته‌ایم تا در خصوص ۴محور برنامه‌ای این منطقه که شامل انجام امور زیربنایی، عمرانی و آبادانی از یک سو و رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد عمومی از سوی دیگر است اطلاعاتی بیابیم. ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه‌ای و تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی ازجمله محورهای این مصاحبه بوده است؛ مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:

 

? منطقه آزاد چابهار قبل از انقلاب چه وضعیتی داشت و چه تحولاتی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی درآن رخ داد؟

چابهار یک «بورد استراتژیک» است که وقتی نام آن برده می‌شود، تبلوری از استراتژیک بودن آن در ذهن ترسیم می‌شود؛ این موضوع، خود یک نعمت و در عین حال یک فرصت بی نظیر برای کشور و حتی منطقه است.

بر همین اساس، بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، چابهار به عنوان یک قطب مهم اقتصادی مورد توجه قرار گرفت و متحول شد. این را هم اضافه کنم که چابهار قبل از انقلاب یک جایگاه نظامی داشت و صرفا محل استقرار نیروهای نظامی و پایگاه‌های هوایی و دریایی بود. اما همان‌طور که عرض کردم با پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل ماهیت و ذات و جوهره مردمی انقلاب، این رویکرد تغییر و به نگاهی انسانی، اجتماعی و البته اقتصادی تغییر یافت و به دنبال آن برنامه‌ریزی در همین راستا آغاز شد.

اما به دلایلی که ناشی ازجنگ تحمیلی و فشارهای بیرونی بوده آهنگ توسعه چابهار آن ‌طور که باید و شاید رشد نکرد. با پایان جنگ تحمیلی به لحاظ آسیب‌هایی که به زیرساخت‌های اقتصادی و عمرانی کشور وارد شده بود طبیعتا انرژی و توان زیادی از کشور صرف بازسازی شد و برنامه‌ریزی برای تحقق اهداف منطقه معطل ماند و این در حالی بود که همچنان فشارهای دشمنان بر کشور وجود داشت؛ اما با با وجود همه این فشارها و تحریم‌ها اقدامات در راستای توسعه این منطقه آزاد و استراتژیک انجام گرفت و دستاوردهای مهمی را به وجود آورد که امروز می‌بینیم که منطقه چابهار توانسته تحولات و توسعه گسترده‌ای را پشت سر گذاشته و به عنوان یک نقطه استراتژی، در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و گردشگری رشد فزآینده‌ای داشته است.

تغییر رویکردی که بعد از انقلاب در حوزه پروژه‌های زیرساختی و نگاه اقتصادی آمیخته با مردم‌سالاری رخ داده اتفاقات بسیار خوبی بود؛ هر چند که این تحولات گاهی با کندی پیش رفته و لیکن دستاوردهای بسیار مهمی را به همراه داشته است.

توجه به زیرساخت‌ها و رشد و توسعه منطقه در طول چهل سال گذشته با همه فشارهای خارجی و کاستی‌های، بندر چابهار را به یک شریان مهم اقتصادی در کشور و منطقه تبدیل کرده و امروز حتی رشد اقتصادی خیلی از کشورهای منطقه وابسته به بندر چابهار است؛ آنها برای تداوم رشدشان نیاز ارتباطات با آب‌های آزاد دارند و محاسبات آن‌ها نشان می‌دهد که راهی جز چابهار وجود ندارد.

کشور افغانستان که سال‌ها دچار جنگ و گرفتاری و مشکلات داخلی بوده و امروز به ثبات نزدیک شده است و در حال بازسازی و رشد است، چابهار به عنوان یک اکسیژن برای حیات آن محسوب می‌شود؛ این امر باعث می‌شود که کار ما هم بیشتر شد از این جهت برنامه‌ریزی‌های منسجمی را در دستورکار خود ر قرار دادیم که باعث شده چابهار در آغاز به کار دولت آقای روحانی وارد یک نقطه عطف تاریخی شود و آقای رئیس‌جمهور چه در دوره یازدهم و چه در دولت دوازدهم هر زمان در حوزه بین‌المللی صحبت کردند به منطقه چابهار یک نگاه ویژه‌ای داشتند.

رئیس‌جمهور نسبت به جایگاه و اهمیت استراتژیکی چابهار واقف و لذا این امر را به یک باور در دولت تبدیل کرده‌اند و بر همین اساس است که دوران دولت یازدهم و دوازدهم را بایستی نقطه عطفی در تحول بندر چابهار دانست. بندری سنتی که ظرفیت تجاری آن هیچگاه به یک میلیون تن نمی‌رسید و در حال حاضر به بیش از ۸.۵تن ارتقاء یافته و همچنان در حال توسعه و پیشرفت است و قطعا آینده درخشانی را در پیش خواهد داشت.

 

? فرآیند شکل گیری، رشد و توسعه در این منطقه به چه شکل بوده است؟

شکل‌گیری منطقه آزاد چابهار بر اساس سندی بود که به عنوان سند توسعه منطقه‌ای در دهه هفتاد شکل گرفت، بنا به تعریفی که انجام شد، مناطق آزاد معمولا یک پتانسیل و ظرفیت‌هایی دارند که براساس آن بایستی سیاست‌های تعریف شده را تقویت کنند. این امر منشأ شکل‌گیری مناطق آزاد در تمام دنیاست و یکسری مشوق‌های خاص ایجاد می‌کنند که مردم یعنی صاحبان کالا در آنجا مستقر شوند و فعالیت‌هایی انجام می‌دهند که متاسفانه در ابتدا ما به این امر کمتر توجه کردیم. مثلا منطقه آزاد چابهار در کنار بندر ولی به صورت جدا شکل گرفت و این نقیصه بسیار بسیار جدی محسوب می‌شود و تلاش‌های زیادی هم شده که بندر مناطق آزاد به لحاظ قوانین و مقررات یکسان باشد. در دولت آقای دکتر روحانی این موضوع به عنوان یک آسیب جدی در دبیرخانه شورایعالی و در منطقه آزاد چابهار مورد توجه قرار گرفت و خوشبختانه توانسته‌ایم این موضوع را حل کنیم. تا قبل از دولت آقای روحانی خیلی شاخص‌های مناسبی برای دفاع از عملکرد مناطق آزاد نداشتیم. اما یک کار خیلی بزرگی که اتفاق افتاد این بود که مناطق آزاد با یک آسیب‌شناسی و با یک نقد از درون دو اصل مهم؛ یکی ماموریت‌محوری و دوم شفافیت و نظارت‌پذیری.

این دو بند را در دستورکار قرار دادند و این حاصل برنامه و سیاست‌های دولت یازدهم و دوازدهم است و قطعا در تاریخ ماندگار خواهد بود. اگر امروز شاهد یکسری توافقات در مناطق آزاد هستیم متاثر از همین دو برنامه است. دو اقدام اساسی و مهم که باعث شد امروز برنامه‌ریزی دقیق بودجه‌ای داشته باشیم‌. هم اکنون در چهارچوب برنامه‌های نظارتی اقدامات را انجام می‌دهیم و کارها براساس ارزیابی و کنترل‌های مستمر توسط دستگاه‌های نظارتی انجام می‌گیرد. در کنار آن ما به عنوان مناطق آزاد وارد یکسری اقدامات اجرایی در راستای ماموریت مبتنی بر مزیت‌های آن منطقه شدیم که به صورت نمونه، الحاق بندر به منطقه در مجلس پیگیری و تصویب شد.

 

? شاخص‌های مهم که باعث تمایز چابهار با سایر مناطق آزاد کشور و منطقه‌ای می‌شود، کدامند؟

دو سند مهم توسعه منطقه‌ای در شرق کشور داریم. نخست توسعه سواحل مکران و دوم توسعه محور شرق، که چابهار تقاطع این دو سند است. چابهار تنها بندر اقیانوس کشور و کوتاه‌ترین مسیر برای دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیایی میانه و افغانستان به آب‌های آزاد به شمار می‌رود. علاوه بر این آن چه چابهار را به منطقه‌ای حساس و خاص تبدیل کرده است، توجیه اقتصادی و نقشی است که چابهار می‌تواند در زمینه ترانزیت منطقه و جهان ایفا کند.

در این ارتباط آسیای میانه و افغانستان فقط با جنوب آفریقا و شرق آسیا سالانه حدود ۱۴میلیون تن و ۱۵۰میلیارد دلار مبادلات تجاری دارند، که چابهار نزدیکترین مسیر برای اتصال این نقطه است و هیچ مسیر قابل رقابتی برای این تبادل کالا وجود ندارد. دسترسی به بازار، شاخص دیگری است که چابهار را از دیگر رقبای منطقه‌ای خود متمایز کرده است. خوشبختانه دولت محترم و بالاخص ریاست جمهوری به این امر کاملا واقف بودند و بر همین اساس هم نگاه ویژه‌ای به آن دارند.

 

? موافقت‌نامه‌ای که سال گذشته با عنوان چابهار به امضا رسید، چه دستاوردهایی برای کشور و منطقه داشته است؟

ظرفیت‌های ترانزیتی و دیپلماتیک این منطقه استراتژیک توجهات بین‌المللی را جلب کرده است. همین امر باعث شد تا در سفر سال گذشته ریاست جمهوری به هندوستان، این منطقه یکی از محورهای گفت‌وگو ریاست جمهوری ایران و هندوستان شود. براساس آخرین آماری که سازمان ملل منتشر کرد، چابهار از بین شاهراه شمال-جنوب بهترین مزیت ترانزیتی جهان را در منطقه دارا است و این در حالی است که با توجه به افزایش ارتباطات مجازی، بین‌المللی و افزایش وزن کشتی‌ها، عملا کانال سوئز از قابلیت‌های کمتری برخوردار است. به گواه تحلیل‌گران، شرایط اقتصادی جهان برای استفاده از قابلیت چابهار به عنوان یک مگاپورت تغییر کرده است. بسیاری از ناظران خاورمیانه، در سطح ملی و بین‌المللی معتقدند در آرایش جدید اقتصادی و سیاسی، منطقه چابهار را می‌تواند نقش‌آفرین باشد و همه این‌ها دلایلی بود برای این که بندر چابهار کانون گفت‌وگوهای دیپلماسی اقتصادی و سیاسی قرار بگیرد. بر همین اساس نخستین سند بین‌المللی با محوریت این بندر به امضای رئیس‌جمهور ایران، افغانستان و هندوستان رسید. این سند بین‌المللی که به موافقت‌نامه چابهار مشهور است، توانست توفیقات بزرگی را برای کشور رقم بزند که قطعا دستاوردهای آن در آینده بیشتر نمایان خواهد شد.

 

? چندی پیش هم شایعاتی در خصوص اجاره و واگذاری منطقه چابهار به هندوستان مطرح شد! آیا چنین موضوعی مطرح بوده است؟

در این حوزه، یکی از شایعات بی‌اساسی که در فضای مجازی مطرح شد، همین موضوع بود که به نظر دسیسه‌ دشمنان یا جهالت برخی افراد مغرض و بی‌اطلاع می‌تواند باشد. تاسف‌بارتر این که برخی دوستان هم با بهره‌گیری سیاسی در این راستا بر آن صحه گذاشتند که کاملا کذب و بی‌اساس بود. توافق‌نامه‌ای که درخصوص اسکله شهید بهشتی در چابهار انجام پذیرفت، یک قرارداد و توافق‌نامه‌ براساس منافع ملی کشور است.

اعتقاد من این است به پایه‌گذار این توافق بایستی نشان لیاقت داد؛ چراکه در راستای اهداف دولت و منافع ملی کشور و نظام صورت گرفته است. چنین قراردادهایی امروزه در تمام دنیا متداول است و این امر برای ما یک فرصت طلایی بود و قطب جدیدی در مبادلات اقتصادی را برای ما رقم زد و قطعا در آینده از منافع این توافق‌نامه خیلی خواهیم شنید. این قرارداد تاریخی از آن دست قراردادهایی است که می‌تواند رقابت منطقه‌ای را افزایش دهد، چراکه وقتی یک شرکت بین‌المللی می‌خواهد فعالیت کند، بایستی به دلیل اینکه برای عبور از این بندر ناچار به بازاریابی برای ما است و از آنجا هم که مدل بازاریابی بین‌المللی است و از طرفی ماموریت چابهار ماموریتی بندری نیست و مانند بندرعباس صرفا برای تامین کالاهای داخلی ایجاد نشده است، برای آسیای میانه و افغانستان رقم خواهد خورد و یک گذرگاه تاریخی و بین‌المللی خواهد بود. در واقع ماموریت چابهار در حوزه حمل و نقل یک مأموریت ترانزیت است و برای این ماموریت ترانزیتی، ما یک شرکت و یک مجری بین‌المللی نیاز داریم که ماموریت را درست انجام دهد و عین حال و بسیار هوشمندانه و دقیق این اقدام را انجام دهد که این امر با این توافق‌نامه تحقق خواهد یافت و به نظرم در سال‌های آینده ما نتیجه‌اش را خواهیم دید که چه برکاتی را برای اقتصاد کشور رقم خواهد زد.

 

? افتتاح بندر شهید بهشتی و اقدامات توسعه‌ای انجام شده در این بندر چه وضعیتی دارد و چه تحولاتی را در این ایام به خود دیده است؟

افتتاح فاز نخست بندر شهید بهشتی در چابهار طی سال گذشته انجام شد. اقدامات توسعه‌ای صورت گرفته در بندر، منطقه آزاد چابهار و سواحل مکران در همه دنیا مورد توجه قرار گرفت و گزارشات و تحلیل‌های بی‌شماری درباره آن منتشر شد، زیرا جهان به مسیری قابل اطمینان، ارزان و امن برای دستیابی به آسیای میانه امیدوار شد؛ چابهار، نقطه طلایی این مسیر است و از همین رو همه دنیا به این موضوع حساسیت نشان دادند. چین، هند، پاکستان و افغانستان به جایگاه بندر چابهار اذعان دارند. اهمیت سوق‌الجیشی این بندر می‌تواند می‌تواند موقعیت سیستان و بلوچستان، را دگرگون کند و وابستگی به بنادر کشورهای عربی را خاتمه دهد. آذرماه سال گذشته هنگامی ریاست محترم جمهوری برای افتتاح فاز اول بندر شهید بهشتی چابهار به استان سیستان و بلوچستان سفر کرد، این موضوع به خبر اول برخی رسانه‌های هند و پاکستان تبدیل شد. در مراسم افتتاحیه، ۶۰دیپلمات و مقامات کشورهای منطقه از ۱۹کشور شرکت کردند.

وزارت امور خارجه هند، روز بعد با صدور بیانیه‌ای افتتاح فاز اول بندر چابهار را «یک فرصت طلایی برای تجارت هند، ایران و افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی» توصیف کرد. هند برای تجهیز این بندر ۸۵میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده و کنترل دو لنگرگاه در فاز اول بندر چابهار را به عهده گرفته است. در حال حاضر هند از راه تجاری موجود در این بندر برای حمل و نقل بیش از یک میلیون تن گندم به افغانستان استفاده می‌کند. نخستین محموله ۱۵هزار تنی گندم هند از بندر کاندلا و از طریق بندر چابهار به زرنج در افغانستان ارسال شد. با افتتاح بندر چابهار ظرفیت تخلیه و بارگیری فعلی از دو و نیم میلیون تن به هشت میلیون تن در سال ارتقاء یافت.

 

? قطب سوم پتروشیمی کشور یکی از عناوین تازه برای چابهار بوده است. از این فرصت‌ بالقوه چه بهره‌ای برده‌اید و روند توسعه‌ای چگونه است؟

عملیات اجرایی ساخت شهرک پتروشیمی مکران در محدوده منطقه آزاد چابهار با سرعت ادامه دارد. این شهرک در زمینی به وسعت بیش از ۱۲۰۰هکتار درحال احداث است و طبق هدف‌گذاری، پس از تکمیل و راه‌اندازی به تولید اوره آمونیاک، متانول آمونیاک، اوناع الفین، آروماتیک، MEG، MTP و کریستال ملامین می‌پردازد.

تبدیل چابهار به قطب سوم پتروشیمی، پس از مطالعات گسترده در شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصویب شد. براساس هدف‌گذاری‌های صورت گرفته قطب سوم پتروشیمی صادرات‌محور خواهد بود؛ به گونه‌ای که پیش‌بینی شده، نزدیک به ۹۰درصد محصولات آن صادر شود. در حال حاضر که عمده بازارهای هدف پتروشیمی کشورهای چین و هند هستند، فاصله چابهار به نسبت عسلویه و ماهشهر تا این کشورها، حدود ۱۰۰۰کیلومتر کوتاه‌تر است و این موضوع سهم قابل توجهی در هزینه‌های حمل و نقل را به خود اختصاص داده می‌دهد.

برخورداری از مخازن اختصاصی در زمینی به وسعت ۲۰هکتار در بندر شهید بهشتی به منظور صادرات محصولات و اتصال به راه‌آهن سراسری تا سال آینده از دیگر مزیت‌های این منطقه نسبت به دو قطب دیگر پتروشیمی بوده است. برخلاف ماهشهر و عسلویه، هاب سوم پتروشیمی این بار توسط بخش خصوصی ساخته خواهد شد و این امر می‌تواند به شکوفایی بخش خصوصی منجر شود.

شهرک پتروشیمی مکران در زمینی به وسعت بیش از هزار و ۲۰۰هکتار در حال اجراست و ۱۵میلیارد دلار در یک دوره ۱۰ساله برای تکمیل و بهره‌برداری تمامی واحدهای پتروشیمی در این منطقه سرمایه‌گذاری خواهد شد. صنایع بالادستی و پایین‌دستی پتروشیمی در ۳فاز و با استفاده از تجربیات گذشته و دانش روز در منطقه مستقر شوند.

شهرک پتروشیمی مکران پس از تکمیل دارای مجتمع تولید متانول، مجتمع آمونیاک، مجتمع اوره امونیاک، مجتمع اتیلن، مجتمع تولید آروماتیک و واحد متانول توپروپیلن با زیرمجموعه پلی اتیلن سبک، سنگین و خطی و انواع گلایکول‌ها خواهد شد.

همچنین معافیت‌های همچون معافیت ۲۰ تا ۲۵درصدی نرخ خوراک به دلیل قرارگیری در منطقه آزاد و منطقه محروم، فعالیت ۲۰ساله مالیاتی به دلیل قرارگیری در منطقه آزاد و در تازه‌ترین معافیت نیز معافیت ۳۰درصدی نرخ خوراک مجتمع GTPP امتیاز ویژه چابهار نسبت به مناطق عسلویه و ماهشهر تلقی می‌شود.

 

? چه اقدامات و برنامه‌ریزی‌هایی در زمینه حمل و نقل منطقه‌ای انجام گرفته است؟

در زمینه حمل ونقل ریلی برنامه‌ریزی انجام گرفته و اتصال راه‌آهن چابهار به خط سراسری با قدرت دنبال می‌شود‌. خوشبختانه حدود ۷۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و تا پایان خدمت این دولت به بهره‌برداری خواهد رسید. درخصوص مرز هوایی هم متاسفانه با این که پیش از ۲۵سال از ورود ما به منطقه آزاد می‌گذرد، مرز هوایی نداشتیم و این در حالی بود که از داشتن مرزهای آبی وخشکی هم محروم بودیم. این خود اصل منطقه آزاد را زیر سؤال می‌برد؟ لیکن با حمایت‌های دولت و بهره‌گیری‌های انجام گرفته در حال حاضر مشکل مرز هوایی را حل کردیم و اخذ مجوز فرودگاه بین‌المللی در حال انجام است. البته درخصوص قوانین و مقررات وجود دارد که با نگاه مثبت دولت در حال پیگیری است و امیدورایم اثربخش باشد و بتوانیم این امر مهم را هم محقق کنیم.

 

? اقدامات منطقه در تولید، اشتغال‌زایی، رفع محرومیت بهداشت و همچنین دستاوردهای فرهنگی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

یکی از مسئولیت‌های مهم که به نظر من در رفع محرومیت‌زدایی و توسعه منطقه کمک می‌کند، تمرکز بر روی تولیدات است. این امر در سیاست اصل ما در منطقه است. در واقع یکی از راهبردهای ما این است که از تجارت به تولید تغییر مسیر دهیم. خوشبختانه براساس داده‌ها و اطلاعاتی که در حوزه سرمایه‌گذاری جمع‌آوری شده، این مسیر اقتصادی را برای ما هموار کرده است. قطعا وقتی واحدهای تولیدی افزایش پیدا کند، اشتغال را به به دنبال خواهد داشت. ضمن اینکه در حوزه تولید هم تلاش ما بر این است که صنایعی را هدف‌گذاری کنیم که با ظرفیت‌ها و مزیت‌های رقابتی منطقه همخوانی داشته باشد و نیروی کار محلی در آنجا مشغول به کار شود، بر همین اساس طیفی از صنایع را هدف‌گذاری کرده‌ایم.

فناوری محصولات کشاورزی کشورهای همسایه‌ها مثل برنج، برای بیش از ۱۵۰۰نفر و اشتغال‌زایی ایجاد کرده است و یک ارزش افزوده خوبی را برای ما ایجاد می‌کند. در بحث شکر هم همین طور، بیش از دو هزار نفر در منطقه درخصوص فن‌آوری این صنعت مشغول به کار هستند. تولید کیسه‌های برنج توسط زنان منطقه خود رونق اقتصادی خانوارها را به عهده داشته است. با تهیه یک چرخ خیاطی یک خانم سرپرست خانوار می‌تواند ماهیانه بین ۷۰۰ تا یک میلیون و دویست هزار تومان درآمد داشته باشد و این از دستاوردهای است که ما در بخش اقتصاد کوچک دنبال می‌کنیم.

ایجاد اشتغال‌زایی و رونق اقتصادی حتی در امنیت منطقه نیز تاثیرگذار است، چراکه رونق اقتصادی هزینه‌های آموزشی خانوارها را پوشش می‌دهد، در رشد فرهنگی مسیر ارتقا در زمینه‌های مختلف را فراهم می‌کند.

اقدامات انجام گرفته به نحوی بوده است که ارزش تولیدات منطقه را در سال‌۹۲ حدود که ۵۰میلیون تومان بوده در پایان سال‌۱۳۹۶ به ۱۰۵۶میلیارد تومان رسانده است در سال‌۱۳۹۷ فارق از نوسانات اخیر،  ما شاهد تحقق اهدافی بودیم که برای آن پیش‌بینی کرده بودیم.

در بحث آموزش ایجاد دانشگاه بین‌المللی چابهار و دانشکده علمی و کاربردی، ایجاد هنرستان جهت مهارت آموزشی را و آموزش بیش از هزار نفر از علاقه‌مندان در رشته‌های مختلف در این هنرستان ازجمله اقدامات قوی بوده که انجام گرفته است. و براساس نیازمندی‌های منطقه ساخت یک دبیرستان شبانه‌روزی را شروع کردیم که ۳۰دانش‌آموز از شهرهای اطراف و روستاها در این مکان مشغول تحصیل شدند که از این تعداد ۲۴نفر در کنکور سراسری در رشته‌های مختلف قبول شدند و با جدیت در حال ارتقا کمی و کیفی این دبیرستان هستیم.

در بخش ورزشی، طراحی دهکده ورزشی را در دستورکار داریم. حمایت از تیم‌ملی کریکت که تمامی ورزشکاران آن به جزء یک نفر بومی منطقه هستند، از اقداماتی است که انجام گرفته و هم در بخش فرهنگی توجه به فرهنگ سوزن‌دوزی به طور خاص مورد توجه قرار گرفت و مدتی پیش که جشنواره مد و لباس در بخش بین‌المللی که در چابهار انجام گرفت، نشان مهتاب را طراحی کردیم و این نشان ملی را به برندگان اهدا کردیم.

نشان مهتاب برگرفته از بانوی هنرمند چابهاری سرکار خانم مهتاب نوروزی اسطوره سوزن‌دوزی است که چند سال قبل به رحمت خدا رفت و ما برای زنده نگه داشتن سنت سوزن‌دوزی و این بانوی هنرمند، این نشان را طراحی کردیم و جزء برندهای خود قرار دادیم.

و اما در زمینه بهداشت و درمان بایستی عرض کنم که این منطقه واقعا از مناطق محروم و در این زمیته محسوب می‌شد که با اقدامات و برنامه‌ریزی‌هایی که انجام گرفته، در حال حاضر از وضعیت قابل قبولی برخوردار شده است. چند ماه پیش کلنگ احداث بیمارستان کاملا مجهز با همه امکانات درمانی به زمین زده شد که امیدوارم در یک زمان‌بندی ۳۶ماهه این بیمارستان مورد بهره‌برداری قرار گیرد و در خدمت شهروندان و اهالی صمیمی و دوست داشتنی قرار گیرد.

 

? در بحث گردشگری و بهبود وضعیت توریست در منطقه چه اقداماتی انجام گرفته و یا در حال اجرا است؟

در بحث گردشگری دو موضوع از اهمیت بالایی خوردار است؛ یکی هزینه سفر و دیگری هزینه‌های اقامت؛ که ما برای هر دو این مورد برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در زمینه هزینه سفر، ضمن ایجاد فضای جدید در هواپیمایی کشور و با رویکرد افزایش تعداد پروازها در صدد تاسیس یک ایرلاین با همکاری بخش خصوصی هستیم که امیدواریم به زودی عملیاتی شود. در زمینه‌ اقامت هم بایستی عرض کنم قبل از انقلاب در چابهار تنها یک مهمانپذیر داشتیم و عملا منطقه قابلیت پذیرایی از مهمان‌ها را نداشت و البته مسافری هم به این منطقه نمی‌آمد. در حال حاضر ما بیش از ۳هتل خوب در حال بهره‌برداری داریم و یک هتل هم به زودی افتتاح خواهد شد. ضمن اینکه پنج هتل ۵ستاره و دو هتل ۴ستاره هم در حال ساخت داریم که امیدواریم طی دو سال آینده بتواند میزبان مسافران عزیز و توریست‌های خارجی باشد. ما اولین هتل بوم‌گردی‌مان را امسال افتتاح خواهیم کرد که شامل ۳۶واحد با امکاناتی مناسب و در عین حال براساس ساختارهای بومی است. این را هم بایستی اضافه کنم تا زمانی که هزینه‌ها بالا است و تا زمانی که امکانات خوبی در چابهار نداشته باشم، نمی‌توانیم بر شاخص‌هایی مبنای که برای گردشکری جذاب است، متمرکز شویم. امیدوارم با برنامه‌ریزی‌هایی که داریم، بتوانیم مشکلات گردشگری را به حداقل رسانده و منطقه را به قطب گرشگری تبدیل کنیم.

 

? یکی از اقدامات خوب منطقه آزاد چابهار توجه به مسئولیت اجتماعی است؛ بفرمایید در این خصوص چه گام‌های مهمی برداشته است؟

مسئولیت اجتماعی امروزه در شرکت‌ها و سازمان‌ها، مسئله و مقوله با اهمیتی است، به گونه‌ای که در گزارش‌ها سالیانه سازمان‌ها، اولین بخش قبل از ارائه عملکرد و صورت‌های مالی و سود و زیان اقتصادی به اقدامات مربوط به حوزه‌ی مسئولیت اجتماعی می‌پردازند، که نشان از اولویت دادن به آن در سازمان‌ها در سال‌های اخیر است. در روند توسعه و صنعتی شدن کشور، هیچ جایی ارتباط خوبی بین اقدامات و توسعه و اجتماع محلی دیده نمی‌شود. دلیل آن هم عدم برقراری توازن بین توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی است. مطالعات زیادی در مورد ضرورت انجام پیوند بین اقدامات توسعه‌ای و مردم محلی صورت گرفته که نشان از اثرات توجه به مسائل جامع محلی است. مسائلی شامل ایجاد اشتغال برای افراد بومی، ایجاد امنیت، افزایش کیفیت زندگی، توجه به شاخص‌های زیستی، آموزشی، بهداشتی، و… است.

بر همین اساس، منطقه آزاد چابهار، به عنوان اولین سازمان در منطقه، اقدام به فعالیت درحوزه مسئولیت اجتماعی پرداخته است. مسئولیت اجتماعی در دو سطح می‌تواند صورت گیرد، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی که زیر نظر منطقه آزاد فعالیت می‌کنند و دیگری مسئولیت اجتماعی خود سازمان منطقه آزاد در قبال کارکنان و مشتریان است تا بتوانند به مسئولیت اجتماعی خود در حوزه سازمان، مشتریان، محیط زیست و جامع محلی عمل کند. خود سازمان باید پیشقدم انجام مسئولیت اجتماعی باشد که زیرمجموعه‌های آن به تبعیت از سازمان خود بتوان مسئولیت اجتماعی را در حوزه‌های مربوط به انجام برسانند.

مطالعاتی که موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران با تیم حرفه‌ای برای سازمان منطقه آزاد در حوزه مسئولیت اجتماعی انجام داده، در نهایت به فهرستی از اقدامات مشخص در همه حوزه‌های مورد توجه مسئولیت اجتماعی اعم از جامعه محلی، ساختار سازمان، مشتریان و محیط زیست منجر شده تا سنجه‌ای برای اندازه‌گیری نیازها وضعیت موجود و اقدامات لازم برای رسیدن به وضعیت مطلوب وجود داشته باشد. خروجی نهایی، سندی مسئولیت اجتماعی منطقه آزاد چابهار، شامل مجموعه از اقدامات و فعالیت‌هایی است که به ارتقا اهداف مدنظر در جامعه محلی و پیوند توسعه اقتصادی با توسعه اجتماعی منجر خواهد شد. این سند ضمانت اجرایی داشته و گزارش فعالیت‌های آن در پایان هر سال به صورت گزارش سالانه مسئولیت اجتماعی منطقه آزاد چابهار در دسترس همگان خواهد بود و به زودی و طی مراسمی از آن رونمایی خواهد شد.