هستی‌پذیری توسعه پایدار، از مسیر توانمندسازی جامعه محلی اروند

به گزارش اخبار آزاد مناطق، بی‌تردید برنامه‌ریزی مهم‌ترین عاملی است که هم به نفع مردم است و هم می‌تواند زمینه توسعه مناطق را فراهم کند. در سال‌های اخیر رویکردهای مشارکتی به برنامه‌ریزی توسعه مورد توجه فزاینده‌ای قرار گرفته است. از این جهت برنامه‌ریزی در گردشگری باید موثرترین شیوه استقرار سرمایه انسانی محلی و دیگر منابع در کنار استفاده از دانش بومی اجتماع محلی متمرکز شود، بدیهی است که توانمندسازی جوامع محلی برای مشارکت در این امر و همچنین ظرفیت‌سازی برای پیمودن مسیر توسعه، امری حیاتی است؛ چراکه مناسب‌ترین الگوی مشارکت مردم در برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، توانمندسازی مردم محلی می‌باشد و بیش از همه از طریق ظرفیت‌سازی اجتماعی دست یافتنی است و باعث می‌شود مردم به سطحی از توسعه فردی برسند که بتوانند بر‌اساس خواسته‌های خود تصمیم بگیرند.

اما کارآفرینی و ایجاد کسب و کارهای کوچک و متوسط به عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی و اجتماعی، نقش اساسی مهمی در فرآیند توسعه جوامع محلی دارند. از آنجا که نمی‌توان اثر کسب و کارهای کوچک و متوسط را در رشد اقتصادی کشور‌ها نادیده گرفت، برای پیشرو بودن در این امر، کشورها اقدام به سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت کرده و مشوق‌ها و شرایطی را به وجود می‌آورند تا از پتانسیل سازنده کسب و کارهای کوچک و متوسط برای رسیدن به رشدی پایدار استفاده نمایند.

در این گزارش با معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان‌ منطقه آزاد اروند به گفت‌و‌گو نشستیم تا با مهم‌ترین اقدامات این سازمان در حوزه توانمندسازی جوامع محلی آشنا شویم‌ که در ادامه می‌خوانید.

آموزش؛ مهم‌ترین اقدام در حوزه توانمندسازی جامعه محلی

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد اروند در گفت‌و‌گو با نشریه، از اقدامات مهم سازمان متبوع خود در جهت توانمندسازی جوامع محلی سخن گفت، از نقش دوره‌های آموزشی با رویکرد تمرکز بر توسعه بوم‌گردی‌.

قدرت‌اله طمیمیان، مهم‌ترین موانع موجود برای کسب و کارهای کوچک را دوگانگی مدیریتی دانست که باعث عدم یکپارچگی می‌شود، ضمن اینکه شرایط بد اقتصادی تحریم و بیماری کرونا به مشکلات اضافه شده است.

وی درخصوص توانمندسازی جوامع محلی و عوامل موثر بر پیشبرد فرهنگ محلی در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری منطقه آزاد اروند گفت: با توجه به اینکه طرح جامع گردشگری اروند مراحل نهایی خود را طی می‌کند‌، باید بگویم که یکی از ظرفیت‌ها و مزیت‌های این منطقه، بوم‌گردی است که با مشخص شدن روستاهای اولویت‌دار براساس شاخص‌های وزارت میراث فرهنگی، اهداف، سیاست‌ها و بودجه‌ریزی هم در حوزه اجرایی و هم در حوزه آموزشی و حمایتی و تسهیلاتی برای اهالی روستاهای اولویت‌دار در فاز اول و بقیه روستاها در فاز بعدی مشخص می‌شوند‌. البته اقداماتی در حوزه عمرانی برخی از روستاهای دارای پتانسیل گردشگری، مانند ساحل‌سازی‌، توسعه شبکه برق و… انجام شده است.

طمیمیان در ادامه در پاسخ به این سوال که چه فعالیت‌های مهمی برای توانمندسازی جوامع محلی در اروند انجام می‌گیرد، اظهار داشت:‌ مهم‌ترین اقدامات حوزه توانمندسازی‌، آموزش است که دوره‌های آموزشی متفاوتی در این خصوص برگزار شده است‌، اما به صورت ویژه دوره‌های تسهیل‌گری به صورت پایلوت در روستاهای منتخب اجرا خواهد شد که رویکرد آن تمرکز بر توسعه بوم‌گردی است و همزمان دوره‌های آموزشی تسهیل‌گری برای فارغ‌التحصیلان و فعالین حوزه گردشگری منطقه هم برگزار می‌گردد.

توسعه کسب و کارهای کوچک در منطقه آزاد اروند

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد اروند در ادامه درخصوص توسعه کسب و کارهای کوچک و تاثیر آن بر اشتغال مردم گفت: کسب و کارهای کوچک در حوزه بوم‌گردی و صنایع دستی‌، اولین اولویت حوزه گردشگری است که با برگزاری نمایشگاه و جشنواره و ورود مسافرین می‌توانیم رونقی را در این حوزه‌ها شاهد باشیم که متاسفانه فعلا به علت شرایط موجود‌، وضعیت مناسبی ندارند، اما بعد از این دوران برنامه‌های مفصلی تدارک دیده شده است‌.

وی به تاثیر بیماری کرونا اشاره کرد و اذعان داشت: تقریبا ۹۰درصد دچار ضرر شده‌اند و ۹۰درصد هزینه‌ها را از اندوخته‌های قبلی پرداخت می‌کنند، اما بعد از دوران کرونا با برگزاری همایش‌، جشنواره، نمایشگاه و تورهای گردشگری به این کسب و کارها کمک خواهد شد‌.

طمیمیان درخصوص موانع موجود برای پیشرفت کسب و کارهای کوچک گفت: مهم‌ترین عامل دوگانگی مدیریتی است که باعث عدم یکپارچگی است و تفویض اختیارات به صورت کامل انجام نشده و اعتبارات و تسهیلات ملی از منطقه آزاد قطع شده و البته شرایط بد اقتصادی‌، تحریم‌ها و کرونا هم این شرایط را بدتر نموده است.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد اروند در ادامه در پاسخ به این سوال که چقدر شاهد برگزاری دوره‌های آموزشی در حوزه اشتغال هستیم، تاکید کرد:‌ مسلما آموزش اساس و پایه هرگونه توسعه محسوب می‌شود و بودجه قابل توجهی از این معاونت به آموزش در همه حوزه‌ها اختصاص داده شده است؛ ضمن اینکه برنامه جامع و فراگیر آموزش گردشگری برای همه اقشار جامعه از سال آینده به اجرا در خواهد آمد‌.

آموزه‌های اجتماعی و ارائه خدمات بهداشت و روان در منطقه آزاد اروند

وی درخصوص وضعیت آموزه‌های اجتماعی در منطقه آزاد اروند گفت: بهداشت روان به مفهوم تامین و ارتقاء سلامت روانی فردی و اجتماعی، پیشگیری از ابتلاء، درمان مناسب بیماری‌های روانی و توانبخشی بیماران روانی می‌باشد و با فرض این تعریف مجموعه فعالیت‌ها ازجمله اجرای برنامه بهداشت روان روستایی و شهری؛ انجام فعالیت‌هایی که در جهت گسترش سلامت روانی و اجتماعی فرد باشد؛ آموزش‌های عمومی به منظور جلوگیری از ابتلاء به بیماری‌های روانی و عصبی؛ آموزش مهارت‌های زندگی ازجمله مهارت ارتباطی، مقابله با استرس، حل مسئله، قاطعیت، خود آگاهی و…؛ آموزش شیوه فرزند‌پروری؛ آموزش مداخلات روانی در پیشگیری از بلایای طبیعی؛ آموزش پیشگیری از اعتیاد و سوءمصرف مواد؛ آموزش تشخیص و درمان بیماری‌های روان پزشکی؛ تهیه جزوات آموزشی؛ درمان به موقع و مناسب بیماران به منظور جلوگیری از شیوع بیماری‌های روانی و برنامه پیشگیری از خودکشی در دستورکار ما قرار داد‌.

طمیمیان درخصوص خدمات بهداشت و روان نیز بیان داشت: آموزش؛ مبارزه با علل بیماری و یا عوامل موثر در انتقال آن؛ کاهش آسیب‌پذیری فردی و ایجاد محیط مناسب در اجتماع به منظور کاهش خطر ابتلا افراد به بیماری؛ مشاوره و راهنمایی گروهی و فردی؛ بیماریابی و کمک‌های اولیه؛ اصلاح نظام مراقبتی در افراد سالم و بیمار ازجمله اقدامات قابل توجه در این زمینه است.

وی جمعیت‌های آسیب‌پذیر در بهداشت روان را شامل بیماران و معلولین روانی، عقب‌ماندگان ذهنی،  بیماران صرعی، سالمندان، معتادان، بیکاران، نیازمندان اقتصادی و کودکان و نوجوانان، زنان باردار و مطلقه و داغدیده، افراد بی‌سرپرست، زندانیان و مهاجران را از گروه‌های آسیب‌پذیرتر و جمعیت‌های هدف در برنامه‌های بهداشت روان دانست.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد اروند در رابطه با بسترسازی برای فروش تولیدات دستی در منطقه اروند تصریح کرد: مسلما بهترین بستر، برگزاری نمایشگاه است، همچنین تفاهم‌نامه‌ای با انجمن دوستی ایران و روسیه امضاء شده که قرار بر صادرات صنایع دستی و سوغات به روسیه است و در تمام هتل‌ها، فرودگاه، ادارات و… اقدام به نصب ویترین‌های فروش صنایع دستی و همچنین ایجاد خانه صنایع دستی در آبادان و خرمشهر خواهیم نمود.

انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی در جهت حمایت از توسعه جوامع محلی

طمیمیان درخصوص انعقاد تفاهم‌نامه در جهت حمایت از توسعه جوامع محلی گفت: تفاهم‌نامه‌های متعددی با انجمن دوستی ایران و روسیه برای صادرات صنایع دستی و جذب گردشگر‌، تفاهم‌نامه با اتاق بازرگانی ایران جهت جذب سرمایه‌گذار و برگزاری همایش‌های مشترک، تفاهم‌نامه با پژوهشگاه میراث فرهنگی برای ثبت، مرمت و احیا بناهای تاریخی و تفاهم‌نامه با ایرلاین‌های کیش و کارون جهت برقراری پروازهای خارجی منعقد شده که تمام اینها در راستای رونق گردشگری در منطقه است.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد اروند در پایان در پاسخ به این سوال که توسعه کارآفرینی چقدر در دستورکار مسئولان منطقه آزاد اروند است، اظهار داشت: مسلما تنها راه توسعه پایدار‌، دوری از بخش دولتی و فعال شدن بخش خصوصی است و تمام برنامه‌های این سازمان در راستای حمایت از بخش خصوصی و واگذاری بسیاری از موضوعات ازجمله راه‌اندازی خانه‌های صنایع دستی‌، اقامتگاه‌های بوم‌گردی‌، احیاء بناهای تاریخی و… به بخش خصوص در راستای فعال‌تر شدن این بخش و افزایش کارآفرینی و به تبع آن افزایش اشتغال بخش بومی است.