براساس قانون مناطق آزاد، واردات قطعات و مواد اولیه از مبادی این مناطق بدون ثبت سفارش انجام می‌شود

مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: واردات قطعات و مواد اولیه از مبادی مناطق آزاد، بدون ثبت سفارش و براساس قانون این مناطق صورت می‌گیرد.

به گزارش اخبار آزاد مناطق، مرتضی بانک در نشست پرسش و پاسخ با تعدادی از خبرنگاران خبرگزاری‌ها از اجرایی شدن دستورالعمل جدید واردات در مناطق آزاد خبر داد که طبق آن، واردات ۳۲۰۰قلم کالا که شامل قطعات و مواد اولیه هستند از طریق مناطق آزاد، مشمول مقررات معمولی گمرک نخواهد شد.

وی از تسهیلات تازه برای واردات کالا به مناطق آزاد خبر داد و گفت: در سال۱۳۹۷ متاثر از شرایط عمومی کشور، با برخی از سیاست‌های ارزی و مبادلاتی در مناطق آزاد روبه‌رو بودیم و طبیعتا ما هم تا حد زیادی از این سیاست‌ها متاثر بودیم. از مهم‌ترین تصمیمات دولت این بود که برای کنترل تقاضای ارز، بحث ثبت سفارش را در کل کشور به طور جدی مطرح کرد که این تصمیم درباره مناطق آزاد به نحوی منعکس شد و این مناطق هم درگیر شد. هر چند طبق قانون، مناطق آزاد تجاری، تابع مقررات خاص خود هستند، ولی شرایط پس از خروج آمریکا از برجام، باعث شد مقررات مزبور اعمال شود.

مشاور رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه مصوبه دولت، مبادی آزاد و ویژه و همه مبادی گمرکی را مانند هم دیده است، افزود: هر کالایی که وارد کشور می‌شود باید ثبت سفارش شود. ولی در عمل، سیاست‌های بانک مرکزی، این بود که ورود کالا به مبادی گمرکی تحت تاثیر ثبت سفارش قرار گرفت. این مسئله در مناطق آزاد تازگی داشت.

 

ثبت سفارش کالاهای معمول زیر ۶۰ساعت انجام می‌شود

مرتضی بانک گفت: ثبت سفارش چون در سرزمین اصلی، دارای قوانین و مقررات گسترده‌ای است و با توجه به اینکه در گذشته مناطق آزاد شامل این مقررات نمی‌شد، باعث شد ثبت سفارش در مناطق آزاد توسط خود مناطق انجام گردد و به سیستم وزارت صمت و گمرک متصل شد؛ هر چند تا طی شدن این مراحل دو سه ماه زمان صرف شد. طی ۴ماه گذشته میزان ثبت سفارش مناطق آزاد به صورت آنلاین و لحظه‌ای از ثبت سفارش در منطقه تا دبیرخانه و انعکاس آن به سیستم وزارت صنعت، زیر ۶۰ساعت انجام می‌شود.

وی در امور مناطق آزاد با اشاره به اینکه درباره تخصیص ارز طبیعی است بانک مرکزی باید براساس وضعیت درآمد خود تامین می‌کرد، افزود: بر این اساس حدود ۷۰ تا ۸۰میلیون دلار بیشتر به مناطق آزاد تخصیص داده نشد، ولی تقاضای ما ۲میلیارد و ۴۰۰میلیون دلار بود که عمدتا برای مواد اولیه، قطعات، ماشین‌آلات و کالاهای ضروری است. اساسا برای ۳۰۰میلیون دلار کالای همراه مسافر تخصیص ارز داده نشد.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با بیان اینکه با وزارت صمت و بانک مرکزی مذاکراتی داشتیم تا سهمیه‌ای تعیین شود، گفت: برای ثبت سفارش واردات در مناطق آزاد، از ردیفی که در اختیار وزارت صمت بود، حدود ۳۰۰میلیون دلار در ۴ماه آخر سال برای واردات در مناطق آزاد پیش‌بینی شده است که امیدواریم تا آخر سال با این اعتبارات، بخش مهمی از نیاز مناطق آزاد را تامین کنیم.

مرتضی بانک به تحریم‌های آمریکایی علیه کشورمان اشاره کرد و افزود: خروج آمریکا از برجام تاثیراتی در اقتصاد کشور داشته و محدودیت‌هایی ایجاد کرده است. فشار شدیدی که در هیچ تحریم بین‌المللی، این میزان تحریم سابقه نداشته است. آنها کاری به کالا ندارند بلکه به افراد و شرکت‌ها کار دارند. هر شرکتی که با طرف ایرانی همکاری می‌کند، او هم محدود می‌شود.

 

واردات آزاد طلا و ارز با هدف جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور

وی از طرح دولت برای آزادسازی واردات ارز و طلا استقبال کرد و گفت: به دلیل نیاز جدی کشور برای استفاده از منابع ارزی مختلف و همه ظرفیت‌ها، اقدام مناسب دیگر این بود که ورود طلا و ارز کاملا آزاد شد. بخشی از ارز ایرانیان در خارج از کشور به این صورت به داخل جذب شد. بخشی از ارزهای سرگردان هم به صورت کالا وارد کشور شد. بعد از مذاکرات متعدد در ستاد اقتصادی ریاست جمهوری، ورود مواد اولیه و قطعات بدون ثبت سفارش و انتقال ارز به مناطق آزاد و ویژه مجاز با هدف تامین مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز تولیدات داخلی کل کشور و جذب بخشی از ارز سرگردان ایرنیان در خارج از کشور اعلام شد. طبیعی است وقتی کالاها قرار است به سرزمین اصلی بیاید، باید مقررات خود را طی کند.

 

واردات ۳۲۰۰قلم کالا آزاد شد

مرتضی بانک از لیست کالاهایی که بدون ثبت سفارش امکان واردات دارد سخن گفت و افزود: ۳۲۰۰قلم کالای آزاد وارداتی باید توسط وزارت صمت تعیین می‌شد که این لیست تعیین و منتشر شد و توسط گمرک به کلیه مناسب اعلام شد که بدون ثبت سفارش امکان واردات این کالاها وجود دارد. با توجه به شرایط، امکان دارد تعداد و نوع اقلام لیست مزبور کم یا زیاد شود. بخشی از کالاهایی که در نزدیک مرزها و در کشورهای اطراف انبار می‌شود، با این شیوه امکان می‌یابد در داخل مناطق آزاد انبار شود و در مواقع نیاز، به سهولت وارد سرزمین اصلی شود. طبیعتا اختیار انبار کالاها در مناطق آزاد با تجار است.

وی در ادامه توضیحش درباره این لیست گفت: کلیه گروه‌های مواد اولیه و قطعات در این لیست وجود دارد. مثلا مواد اولیه لوازم آرایش بدون ثبت سفارش وارد می‌شود. ولی هیچ کالای مصرفی در این لیست نیست. تاکنون انبارش کالاها در مناطق آزاد به صورت حجیم، سابقه نداشته و باید تجار و بازرگانان مطلع شوند از این امکان می‌توانند استفاده کنند. طبیعتا ظرفیت برای همه کالاهایی که ممکن است نیاز به انبار مسقف داشته باشند، وجود ندارد ولی برای کالاهایی که نیاز به انبار مسقف نباشند، کالا وجود دارد.

مشاور رئیس‌جمهور توضیح داد: بعضا مشکلاتی در مبادلات کالا بین مناطق آزاد و ویژه به وجود می‌آمد و دو بار ثبت سفارش صورت می‌گیرد. ازجمله تسهیلاتی که اخیرا قائل شدیم این است که مبادلات کالا بین مناطق آزاد و ویژه فقط یک بار توسط گمرک ثبت سفارش و حقوق گمرکی آن دریافت می‌شود.

مرتضی بانک با اشاره به اینکه صادرات کالاهای موجود طبق مناطق آزاد و ویژه هم طبق مقررات گذشته انجام خواهد شد، بیان کرد: در مقطعی صادرات کالا از مناطق آزاد و ویژه هم با محدودیت‌هایی مواجه شد. با مذاکراتی که انجام شد، مقرر شده است هر نوع کالایی که مواد اولیه آن از خارج مرزها به منطقه آزاد وارد می‌شود و پس از تبدیل شدن به کالای مصرفی دوباره صادرات صورت می‌گیرد، مشمول مقررات صادرات نشود.

وی همچنین از تسهیلات دیگر واردات کالاهای خاص در مناطق آزاد خبر داد و گفت: برای کالاهای اساسی که تخصیص سهمیه توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت جهاد کشاورزی صورت می‌گیرد، اگر در مناطق آزاد کالای مورد نظر که جزء اقلام دارویی و کشاورزی است، تخصیص ارز با هماهنگی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد انجام می‌شود و طبیعتا این کالاها یا در خود منطقه تبدیل به کالای مصرفی می‌شود یا به سرزمین اصلی صادر خواهد شد. البته تمام این تسهیلات مربوط به شرکت‌هایی است که در مناطق آزاد ثبت شده‌اند.

 

تحقق سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی در مناطق آزاد بیش از سایر نقاط کشور است

دبیر شورایعالی مناطق آزاد کشور با اشاره به اینکه میزان سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی در مناطق ویژه صنعتی و آزاد نسبتا رضایت‌بخش بوده است، گفت: جمع سرمایه‌گذاری از سال‌۹۲ تا ابتدای مهرماه امسال، ۲۶هزار میلیارد تومان در مناطق آزاد و ۱۸میلیارد دلار در مناطق ویژه بوده است. همچنین ۳میلیارد دلار مجوز سرمایه‌گذاری خارجی صادر شده است که یک میلیارد و ۲۷۳میلیون دلار از آن محقق شده است.

مرتضی بانک با اشاره به اینکه میزان صادرات ما از مناطق ویژه طی سال‌۹۲ تا انتهای شش ماهه اول سال‌۹۷، ۹۹میلیارد دلار است، گفت: در این مدت واردات ما ۲۸میلیارد دلار بوده است. مجموع درآمد ما در این مدت ۱۰هزار میلیارد تومان بوده است و مصارف ما ۸هزار و ۳۰۰میلیارد تومان است که مابه تفاوت آن در بخش‌های مختلف و زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری شده است. این آمار نشان می‌دهد سالانه کمتر از ۱۹۰۰میلیارد تومان درآمدزایی داشته‌ایم.

 

بیکاری در مناطق آزاد ۵درصد کمتر از میانگین کشور

وی با بیان اینکه در شش ماهه ابتدای امسال در مناطق ویژه ۵۳۰واحد تولیدی صنعتی داریم و ۴۹۸واحدهای خدماتی داریم توضیح داد: مجموعه ۱۷۶هزار نفر اشتغال را ایجاد کرده است. بیکاری در مناطق آزاد مختلف است، مثلا در کیش، بیکاری نداریم، در منطقه ارس ۸.۵درصد بیکاری داریم و در قشم حدود ۶.۵درصد بیکاری داریم ولی آمار نشان می‌دهد میانگین بیکاری در مناطق آزاد از میانگین کشور ۵درصد کمتر است.

مشاور رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه میزان صادرات ما از مناطق آزاد از سال‌۹۲ تاکنون حدود ۳میلیارد و ۴۶۰میلیون دلار به خارج از کشور است، گفت: میزان تولیدات مناطق آزاد که به داخل کشور صادر می‌شود هم حدود ۳میلیارد و ۱۲۲میلیون دلار بوده است. یعنی تقریبا معادل آنچه به خارج از کشور صادر می‌شده، به سرزمین اصلی هم صادر شده است. صادرات مجدد ما هم یک میلیارد و ۷۸۰میلیون دلار بوده است.

مرتضی بانک در ادامه توضیح داد: واردات ما از سال‌۹۲ تاکنون هم ۸.۷میلیارد دلار در مناطق آزاد بوده است. بخش زیادی از این مبلغ، سرمایه‌گذاری و خرید ماشین‌آلات برای تولید و همچنین مواد اولیه بوده است. حدود ۳۵درصد از این مبلغ مواد اولیه و ماشین‌آلات بوده است و برای مصرف داخل مناطق هم ۳۰درصد از این مبلغ صرف شده و بقیه هم مربوط به کالاهای مصرفی همراه مسافر بوده است.

 

قاچاق در مناطق آزاد وجود ندارد

وی در بخش دیگری از نشست خبری خود، به برخی حرف و حدیث‌ها درخصوص قاچاق از مبادی مناطق آزاد اشاره کرد و آنها را «باور نکردنی» خواند و گفت: خوشبختانه الان بحث قاچاق برای مناطق آزاد خیلی مطرح نیست. برخی پوشش ساخته بودند که در مناطق آزاد قاچاق می‌شود ولی دیگر کسی این حرف را قبول نمی‌کند. کالای همراه مسافر ما ۲ و نیم میلیارد دلار در ۵ و نیم سال بوده ولی در این بازه زمانی، ما ۵۱میلیون گردشگر در مناطق آزاد داشتیم. اگر ما برای مسافر، مجوز ۸۰دلار کالای همراه مسافر داشتیم یعنی باید ۴ و نیم میلیارد دلار کالای همراه مسافر وارد می‌شد. در حالی که اگر ۸۰دلار کالای همراه مسافر را در مبادی رسمی و عادی کشور حساب کنیم، یک دستگاه گوشی موبایل که مسافر همراه خود می‌آورد، ۸۰۰دلار قیمت دارد، یعنی ۱۰برابر حجم ارزی مجاز است.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ادامه داد: بحث قاچاق در مناطق آزاد یک بحث انحرافی بود برای کسانی که می‌خواستند قاچاق کنند. آنها مسیر و مبادی دیگری داشتند و برای اینکه می‌خواستند نگاه‌ها را از خودشان دور کنند، به مناطق آزاد این بحث را منسوب کردند. ما تنها ۲۰۰کیلومتر مرز در اختیار داریم ولی ۸۶۰۰کیلومتر دیگر در اختیار دیگران است. یعنی قاچاق در این ۲۰۰کیلومتر صورت می‌گرفت؟ خوشبختانه الان جز صدا و سیما که اصرار دارد قاچاق را به یک دستگاه منسوب کند، دیگر کسی بحث قاچاق در مناطق آزاد را باور نمی‌کند.

مرتضی بانک در توضیح عدم قاچاق کالا از مناطق آزاد گفت: نماینده ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در صدا و سیما اعلام کرد ما فکر می‌کنیم ۷ تا ۸درصد قاچاق از مناطق آزاد بوده است. بعد برخی خبرگزاری‌ها گفتند او گفته ۸ تا ۹درصد بوده است، ما همان زمان هم اعلام کردیم این را قبول نداریم. کل واردات ما ۸.۷میلیارد دلار در ۵سال و نیم گذشته بوده است. مسئول گمرک هم اعلام کرد در مناطق آزاد قاچاق نداریم. بانک مرکزی هنوز این مسئله را رسما اعلام نکرده است، ولی در جلسات ما می‌گوید موضوع قاچاق در مناطق آزاد، بحث منحرفانه است و از مبادی دیگر قاچاق صورت می‌گیرد.

مشاور رئیس‌جمهور درباره کالای همراه مسافر هم گفت: این کالاها هر سال کمتر شده است. سال گذشته ۵۵۴میلیون دلار آن کالای همراه مسافر بود که بین مناطق سهمیه‌بندی شده است و دولت از سال‌۹۵ کمیته‌ای را برای کالاهای مسافری تشکیل داده است که هر سال، این سهمیه برای هر مسافر کمتر می‌شود. در این سهمیه‌بندی، پوشاکی که از ترکیه می‌آید، سهم جزئی دارد تا بخش‌های تولیدی داخل از این مسئله کمتر اثر بگیرند. همچنین پیش‌بینی ما این است که صادرات ما از لحاظ ارزی (دلاری) نسبت به سال گذشته، تغییر نداشته باشد. همچنین پیش‌بینی می‌کنیم روند درآمدی مناطق آزاد هم تغییری نخواهد کرد.

 

حضور سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی در مناطق آزاد

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در مناطق آزاد، از سال‌۹۲ تا مهرماه امسال ۲۵هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داخلی داشتیم، البته مجوز ما ۵۴هزار میلیارد تومان بود. یک میلیارد و ۲۵۰میلیون دلار هم سرمایه‌گذاری خارجی محقق شده که مجوز این بخش هم ۹۶۰۰میلیارد دلار بوده است. امسال سه پروژه عظیم با سرمایه‌گذاری خارجی انجام می شود که از مجموع سرمایه‌گذاری ۵سال گذشته تاکنون بیشتر خواهد بود.

مرتضی بانک افزود: قرار است سامانه اعتبارسنجی اطلاعات سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد راه‌اندازی شود تا اعتبارسنجی سریعی از سرمایه‌گذاران صورت گیرد. این سامانه سرعت عمل ما را بسیار زیاد کرده و متقاضیان ما را هم از سردرگمی باز می‌دارد.

وی در ادامه گفت: فرودگاه کیش در حال توسعه است و از ابتدای امسال، طرح توسعه آن با سرعت خوبی شروع شده است و برنامه این است که در سال آینده این پروژه تمام شود. ظرفیت موجود ما ۲میلیون نفر پرواز در کیش است که این ظرفیت به ۷میلیون نفر افزایش خواهد یافت. ۶۰۰میلیارد تومان اعتبار این طرح است که برای امسال و سال آینده از درآمدهای مناطق آزاد تامین خواهد شد.

 

استقبال گردشگران از سفر به مناطق آزاد

مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی درباره ورود گردشگران به مناطق آزاد نیز گفت: سال‌۹۵ حدود ۱۱میلیون گردشگر داشتیم و در سال‌۹۶ این میزان به ۱۳میلیون نفر رسید. پیش‌بینی می‌کنیم به دلایل مختلف، تعداد گردشگران داخلی ما افزایش زیادی خواهد یافت و به ۱۵میلیون نفر خواهد رسید.